รพ.เมืองจันทร์ จ.ศรีสะเกษ ชะลอจ่ายค่ายา-เวชภัณฑ์ ประคองสภาพคล่องทางการเงิน

โรงพยาบาลเมืองจันทร์ จ.ศรีสะเกษ รพ.ชุมชน 30 เตียง อีกแห่งประสบปัญหาสภาพคล่องทางการเงิน เหตุเงินผู้ป่วยในลด ที่อยู่ได้ เพราะใช้กองทุนอื่นๆมาช่วยอุด รวมถึงบริหารจัดการชะลอจ่ายค่ายา ค่าเวชภัณฑ์ เดิมต้องจ่ายภายใน 60-90 วัน แต่บางรายการต้องขอเลื่อน เพื่อความอยู่รอด

หลังจากชมรมโรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไป(รพศ./รพท.) นำเสนอปัญหาโรงพยาบาลขาดสภาพคล่อง จนเสี่ยงเข้าภาวะ รพ.ขาดทุน หลายแห่ง ระบุว่าจากปัญหาสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ(สปสช.) ลดการจ่ายเงินกองทุนผู้ป่วยในลง (สปสช.คิดอัตราการจ่ายแบบDRGs หรือ ระบบการวินิจฉัยโรคร่วมและคิดเป็นค่าน้ำหนักสัมพัทธ์แบบ adjRW ตามความรุนแรงของโรคคิดเป็นแต้มหรือต่อหนึ่งหน่วย) โดยปรับลดจาก 8,350 บาทต่อหน่วย (adjRW) เหลือเพียง 7,000 บาทต่อหน่วย ทำให้เงินที่รพ.จะได้รับลดน้อยลงนั้น ขณะที่สปสช.ออกมาชี้แจงกรณีดังกล่าวเช่นกัน

ล่าสุดผู้สื่อข่าว Hfocus ยังได้รับข้อมูลถึงโรงพยาบาลที่ประสบปัญหาทางการเงินอยู่เรื่อยๆ โดย “นพ.จิระวัตร วิเศษสังข์” ผู้อำนวยการโรงพยาบาล(รพ.)เมืองจันทร์ จ.ศรีสะเกษ เป็นโรงพยาบาลชุมชน ขนาด 30 เตียง เปิดเผยว่า จริงๆที่ผ่านมา รพ.เมืองจันทร์ ยังไม่ถึงขั้นวิกฤติ เพราะควบคุมได้ค่อนข้างดี แต่ถ้าพูดถึงต้นทุนของผู้ป่วยในอย่างเดียว คือ เราขาดทุนแน่นอน เพราะได้น้อยกว่า Unit Cost หรือต้นทุนต่อการบริการที่ดูแลคนไข้ไป

“ตอนแรก สปสช.กำหนดจ่ายอัตรา ไม่เกิน 13,000 บาท/ AdjRW. แต่ประกาศต้นปีคือกำหนดจ่าย 8,350 บาท แต่สุดท้ายได้แค่ 5,000 บาท ซึ่งเงินส่วนนี้รวมค่าแรงบุคลากรด้วย เมื่อหักค่าแรงออกก็เหลือไม่กี่บาท ต้องเอากองทุนอื่นมาเฉลี่ยดึงเงินจากทางอื่นมาเพื่อไม่ให้โรงพยาบาลขาดทุน” นพ.จิระวัตร กล่าว

ในขณะที่จริงๆแล้ว ต้นทุนต่อหน่วยบริการ โดยเฉลี่ยของรพ.เมืองจันทร์ หรือโรงพยาบาลในกลุ่มเดียวกันทั่วประเทศอยู่ที่ประมาณ 13,000 บาท ซึ่งสูงกว่าที่สปสช.ประกาศว่าจะให้ตั้งแต่แรก และก็รู้อยู่แล้วว่าเราขาดทุนตั้งแต่ต้น คือ 8,350 บาท แต่เราก็โอเคและรู้ว่าจะตั้งต้นแบบไหน ซึ่งเงินส่วนนี้ รวมค่าแรงบุคลากรด้วย และที่สำคัญในช่วง 3 - 4 เดือนหลัง ค่าแรงปรับเพิ่มขึ้นอีก แต่รพ.ยังได้รับเรทที่ต่ำลงคืออยู่ที่ 7,000 บาทและล่าสุดอยู่ที่ 5,000 บาทรวมค่าแรงด้วย ซึ่งขาดทุนแน่นอน

ทั้งนี้ จึงทําให้หลายโรงพยาบาล รวมทั้งโรงพยาบาลเมืองจันทร์ ที่วางแผนในการบริหารคุณภาพโรงพยาบาล ไม่เป็นไปตามที่วางแผนไว้ รวมทั้งปีนี้การจัดสรรงบประมาณของสปสช.ล่าช้า อย่างงบเหมาจ่ายรายหัวของผู้ป่วยนอกก็เพิ่งมาเมื่อสิ้นเดือนกรกฎาคม และเมื่อเดือนสิงหาคมทุกคนก็วางแผน ซึ่งค่าใช้จ่ายต่างๆมีเป็นปกติและสูงขึ้น แต่รายได้ที่จะเข้ามาจากผู้ป่วยในไม่เป็นไปตามแผนที่คาด และได้ลดลงกว่าที่ประกาศไว้ โดยเราได้มาไม่ถึง 52% จากเงินที่จะได้ทั้งหมด

ยิ่งรักษาผู้ป่วยนอนโรงพยาบาลยิ่งขาดทุน

นพ. จิระวัตร กล่าวว่า ในช่วง 3-5 เดือนหลังมีผู้ป่วยในเพิ่มขึ้นเยอะมาก อัตราครองเตียงอยู่ที่ 80-100% บางวันมากกว่านั้นด้วยซ้ำ ดังนั้น ผู้ป่วยเพิ่มขึ้นต้นทุนการดูแลก็สูงขึ้น เพราะเราต้องตรวจมากขึ้น เพราะคนไข้ทุกวันนี้ความคาดหวัง ความไม่ตรงไปตรงมาก็มากขึ้น บางโรคก็ต้องตรวจทางห้องปฏิบัติการ ประกอบการวินิจฉัยมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็น การเอกซเรย์ ส่งตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ตรวจเลือด ตรวจปัสสาวะ ในการที่จะวินิจฉัยเพื่อให้คนไข้ปลอดภัย ยกตัวอย่าง กลุ่มผู้ป่วยติดเชื้อในกระแสเลือด ต้องใช้ยาปฏิชีวนะที่แพง เพื่อจะตอบสนองต่อตัวเชื้อ และการตรวจเลือดไม่ใช่ตรวจครั้งเดียว ต้องตรวจในระหว่างที่นอนอยู่รพ. เพื่อให้มั่นใจว่าคนไข้ดีขึ้นแล้ว

"มองว่าถ้ายังเป็นแบบนี้อยู่ ยิ่งรักษาผู้ป่วยนอนโรงพยาบาลยิ่งขาดทุน คือ ถ้ามีแค่กองทุนเดียวเจ๊งแน่นอน เพราะว่ามันไม่เป็นไปตามต้นทุนที่ควรจะต้องเป็น โดยปกติรพ.ทั่วประเทศจะใช้เงินอยู่ประมาณไม่เกิน 13,000 บาท/ AdjRW. แต่ สปสช.ให้มาแค่ 8,350 บาทก็ยังโอเค แต่พอถึงเวลาจ่ายจริงๆ ก็ยิ่งต่ำลงไปกว่านั้น จึงสวนทางกับจํานวนคนไข้ที่เพิ่มมากขึ้น" นพ.จิระวัตร กล่าว

นพ. จิระวัตร ยังกล่าวอีกว่า ปัญหางบฯผู้ป่วยในตอนนี้ยังแก้อะไรไม่ได้ เพียงแค่เอากองทุนอื่นมาช่วยอุด เพื่อให้คุณภาพการดูแลคนไข้ไม่ลดลง เราไม่สามารถลดอัตรากําลัง ไม่สามารถปฏิเสธการตรวจแลปผู้ป่วยได้ ฉะนั้นจำเป็นต้องไปดึงกองทุนอื่น อย่างเช่น กองทุนเบิกจ่ายตรงกรมบัญชีกลาง กองทุนท้องถิ่น หรือแม้กระทั่งกองทุนผู้ป่วย 30 บาทรักษาทุกที่ รวมทั้งเงินบริจาคมาใช้เพื่อพยุงต้นทุนในการดูแลผู้ป่วยใน

อย่างไรก็ตาม แม้รพ.ไม่ได้อยู่ในสภาวะเหมือนขาดทุน แต่ถ้าคิดจริงๆถ้าเอาแค่กองทุนบัตรทอง คือ ขาดทุนแน่นอน ตอนนี้เราทำให้ดูเหมือนว่ามันไม่ขาดทุน มันไม่มีภาวะวิกฤติ ซึ่งความจริงคือมันเข้าสู่การวิกฤติ

ชะลอจ่ายค่ายา ค่าเวชภัณฑ์

"ก่อนหน้านี้เราการวางแผนในการบริหารปรับปรุงคุณภาพของโรงพยาบาล แต่แผนที่วางไว้ไม่เป็นไปตามแผนคือเงินผู้ป่วยในถูกตัดลงเรื่อยๆ แต่เราก็ต้องแบกรับภาระนี้ แต่เพื่อไม่ให้มีผลกระทบต่อคนไข้เราก็ต้องไปดึงกองอื่นมา บางอย่างที่ยังไม่ต้องจ่ายเราก็ชะลอการจ่ายไปก่อน จนกว่าจะมีเงินมา อย่างงานก่อสร้างหรือเวชภัณฑ์ยาต่างๆ แต่ก่อนต้องจ่ายภายใน 60-90 วัน แต่บางรายการต้องเลื่อนออกไป ไม่เช่นนั้นโรงพยาบาลก็จะขาดสภาพคล่อง" นพ.จิระวัตร กล่าว

เมื่อถามว่า ถ้ากำหนดค่า AdjRW. เหลือ 8,196 บาท แค่ช่วงปลายปีนี้หลังจากนั้นกลับมาเหมือนเดิม นพ.จิระวัตร กล่าวว่า ในมุมมองผมคิดว่ามันก็ดีกว่าไม่ได้ แต่ถ้าถามว่ามันโอเคหรือไม่ ตอบว่าก็คงไม่โอเค เพราะเรารู้อยู่แล้วว่าต้นทุน 13,000 บาท แต่ประกาศคือ 8,350 ซึ่งเอาเข้าจริงๆมันไม่ถึง 8,350 บาท แต่ถ้าตอนนี้จะมาให้เป็น 8,196 บาท มันก็ดีกว่า แต่ยังไงโรงพยาบาลก็ขาดทุนอยู่ดี