ประกันสังคมที่เหมาะสมกับแรงงานข้ามชาติ มองมุมไหนในมิติAEC

นางสุนี ไชยรส

วันที่ 30 กันยายน 2556 คณะกรรมการพิจารณาปรับปรุงและพัฒนากฎหมายด้านสวัสดิการสังคม ในคณะกรรมการปฏิรูปกฎหมาย(คปก.) ร่วมกับคณะทำงานติดตามประกันสังคมที่เหมาะสมกับแรงงานข้ามชาติ เครือข่ายประชากรข้ามชาติ (MWG) และเครือข่ายปฏิบัติการเพื่อแรงงานข้ามชาติ (ANM) จัดสัมมนาทางวิชาการ เรื่อง “ประกันสังคมที่เหมาะสมกับแรงงานข้ามชาติ มองมุมไหนในมิติ AEC” ณ ห้องประชุม สำนักงานคณะกรรมการปฏิรูปกฎหมาย

นางสุนี ไชยรส รองประธานกรรมการปฏิรูปกฎหมาย เปิดเผยว่า ควรจัดทำมาตรฐานแรงงานอาเซียนให้เป็นมาตรฐานเดียวกันเพื่อตอบโจทย์สำคัญของการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน ประกอบกับแรงงานควรจะได้รับความคุ้มครองโดยเท่าเทียมกันซึ่งถือเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่สำคัญ พร้อมเสนอให้ยกระดับกองทุนเงินทดแทน ทั้งนี้จะเห็นว่าสถานการณ์เคลื่อนย้ายแรงงาน แรงงานไทยกำลังถูกต่อรองด้วยประชาคมอาเซียน ด้วยมาตรฐานแรงงานในปัจจุบันที่ยังมีความแตกต่างกัน ดังนั้นสิ่งที่ควรพิจารณาคือ จะใช้มาตรฐานใดเป็นมาตรฐานสากล ซึ่งขณะนี้ยังไม่เกิดเป็นรูปธรรม จึงควรร่วมมือกันเพื่อผลักดันเรื่องดังกล่าว อย่างไรก็ตามมีข้อสังเกตว่า ในปัจจุบันมีกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับเรื่องแรงงานจำนวนหลายฉบับ แต่การแก้ปัญหาในปัจจุบันยังเป็นไปในลักษณะแก้กฎหมายทีละฉบับ เช่น พ.ร.บ.ประกันสังคม พ.ร.บ.เงินทดแทน พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน จะทำอย่างไรให้การแก้ไขกฎหมายดังกล่าวนี้สอดคล้องกัน ตนมองว่า ขณะนี้ยังสามารถรื้อกฎหมายทั้งระบบได้ทันการณ์ และคปก.ให้ความสำคัญกับฐานความคิดในการปฏิรูปทั้งระบบ ซึ่งนำไปสู่การแก้ปัญหาได้อย่างแท้จริง

นายสมชาย หอมลออ กรรมการปฏิรูปกฎหมาย กล่าวว่า ปัจจุบันยังมีปัญหาเรื่องการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรมของแรงงาน อาทิ สิทธิทางศาลบางประการ ซึ่งควรจะมีสิทธิอยู่ในประเทศก่อนส่งตัวกลับ คปก.ให้ความสนใจกับประเด็นดังกล่าวอยู่ไม่น้อย ดังนั้นในเรื่องแรงงานข้ามชาติจะใช้หลักถ้อยทีถ้อยอาศัยในการปฏิบัติอาจจะไม่ถูกต้อง ตนมองว่า ควรจะใช้หลักนิติธรรมในทุกรณี ทุกสถานการณ์  หากเรายอมให้มีการเลือกปฏิบัติได้ อาจะส่งผลให้นายจ้างใช้แรงงานผิดกฎหมายเพิ่มมากขึ้น ซึ่งจะไม่บรรลุวัตถุประสงค์การบังคับใช้กฎหมายที่เราต้องการ ดังนั้นหลักการคือ ทำให้คนเข้าสู่ระบบได้จะเป็นแนวทางที่ดีที่สุด นอกจากนี้ควรพิจารณาในเรื่องหลักความเป็นธรรม หลักสิทธิมนุษยชน และหลักอาเซียน ซึ่งไม่ควรมีการเลือกปฏิบัติด้วยเช่นกัน

ด้านนายอารักษ์ พรหมณี รองเลขาธิการสำนักงานประกันสังคม กล่าวว่า มาตรฐานแรงงานควรเป็นมาตรฐานเดียวกัน ทั้งนี้มีข้อสังเกตว่า กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับแรงงานมีหลายฉบับ ตนมองว่าควรจัดทำเป็นประมวลกฎหมายแรงงาน ได้หรือไม่เช่นเดียวกับวิธีพิจารณาความแรงงานได้หรือไม่ ซึ่งเป็นข้อเสนอเพื่อความยั่งยืนในอนาคต