หมอธีระวัฒน์-อ.ปานเทพ หนุนใช้สมุนไพรไทยคู่ยาแผนปัจจุบัน รักษาลองโควิด-ผลกระทบจากวัคซีน

หมอธีระวัฒน์-อ.ปานเทพ จัดเสวนาภาวะ Long-Covid-19 และผลกระทบจากวัคซีน เปิดเวทีระดมความเห็นแนวทางรักษาของแพทย์ทุกสาขา หวังใช้การแพทย์แผนตะวันออก-สมุนไพรไทย ควบคู่การรักษาแผนปัจจุบัน

เมื่อวันที่ 8 ก.พ. 2567 ที่หอศิลป์ฯกรุงเทพ ศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และวิทยาลัยการแพทย์แผนตะวันออก มหาวิทยาลัยรังสิต ได้จัดเสวนาและหน่วยแพทย์เคลื่อนที่สำหรับภาวะ Long-Covid-19 และผลกระทบจากวัคซีน 

ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา หัวหน้าศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพ โรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บรรยายเรื่องภาวะลองโควิดและผลกระทบจากวัคซีน ว่า วัคซีนมีประโยชน์แต่ต้องรับทราบผลกระทบว่าเกิดอะไรขึ้นได้ ที่ผ่านมา มีการสื่อสารจากผู้ได้รับผลกระทบมากขึ้น โดยได้ทราบข้อมูลโดยตรงจากคนไข้และครอบครัวของคนไข้ที่พิการหรือเสียชีวิต พบว่า วัคซีนมีผลกระทบทั้งผู้ใหญ่และเด็ก สำหรับตัวอย่างผู้ที่ได้รับผลกระทบจากการฉีดวัคซีนโควิด เช่น

• เกิดอาการคล้ายอัมพฤกษ์ ชาครึ่งซีก เดินเซ เห็นภาพซ้อน
• หลับลึกปลุกไม่ตื่น หรือหลับลึกผิดปกติ
• ปวดศีรษะ เกร็งกล้ามเนื้อใบหน้าและคอ แข็งเกร็ง พูดไม่ได้
• น้ำรั่วออกมาจากเส้นเลือด 
• มีอาการทางจิต เช่น กระวนกระวาย ทำร้ายคนอื่น
• เดินไม่ได้
• ชักไม่หยุด 
• สมองอักเสบ มีภาวะหลงลืม 
• ไตวาย
• หัวใจวายรุนแรง

"ผู้ป่วยหลายคนไม่รู้ว่าเกิดอะไรกับตัวเอง รับวัคซีนเพราะเชื่อว่า ป้องกันโควิด ไม่ให้เราตายจากโควิด แต่เมื่อฉีดต่อเนื่องก็เกิดปัญหา โควิดมีความสามารถในการหลบหลีกภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายไม่กำจัดไวรัส แล้วทำร้ายร่างกายตัวเอง ทำให้เกิดการอักเสบนอกสมอง อวัยวะต่าง ๆ หัวจรดเท้า เช่น หายใจไม่ออก นอนไม่หลับ มีปัญหาเรื่องความรู้สึกทางเพศ ส่วนการอักเสบภายในสมอง ทำให้สติปัญญาถดถอย การเรียนรู้ด้อยลง เมื่อมีเชื้อโควิดในร่างกาย แม้ไม่มีอาการหรือคิดว่า หายแล้ว เมื่อถูกกระตุ้นจากปัจจัยภายนอกอย่าง PM 2.5 ก็ทำให้โรคกำเริบ หรือมีปัจจัยต่าง ๆ ทำให้ปะทุอีก จึงจำเป็นต้องศึกษาการติดเชื้อโควิดและการได้รับวัคซีนโควิด"

ศ.นพ.ธีระวัฒน์ กล่าวอีกว่า ภาวะลองโควิดและภาวะลองวัคซีน อาการต่าง ๆ คล้ายคลึงกัน ทั้งระดับการอักเสบ ความจำลดลง มีปัญหาอัลไซเมอร์ โดยลองโควิด จะเกิดการอักเสบของสมองก่อน จากนั้นอาการจะค่อย ๆ ดีขึ้น ส่วนลองวัคซีน จะเกิดการอักเสบของสมองในตอนหลัง ทั้ง 2 ภาวะนี้ เกิดขึ้นได้กับผู้ที่มีอาการน้อยหรือไม่มีอาการเลย ทั้งผู้ที่ติดโควิดและผู้ที่ได้รับวัคซีน

ศ.นพ.ธีระวัฒน์ ทิ้งท้ายว่า สิ่งที่ต้องการในขณะนี้ คือ ยาที่เข้าถึงได้ของคนไทย ที่ไม่ตีกับยาแผนปัจจุบัน เพื่อให้คนไทยได้ใช้สมุนไพรร่วมกับยาแผนปัจจุบัน โดยเป็นยาที่พิสูจน์แล้วว่าปลอดภัย นำมาศึกษาวิจัยเพื่อช่วยภาวะสมองเสื่อม ช่วยการอักเสบ โดยใช้มาตรวัดจากการตรวจเลือดว่า รักษาได้จริงหรือไม่ ให้อนาคตคนไทยได้ใช้สมุนไพรไทยร่วมกับยาแผนปัจจุบัน

ด้านนายปานเทพ พัวพงษ์พันธ์ คณบดีวิทยาลัยการแพทย์แผนตะวันออก มหาวิทยาลัยรังสิต บรรยายเรื่องการเยียวยารักษาภาวะ Long Covid-19 และผลกระทบจากวัคซีน ในแนวทางของการแพทย์แผนตะวันออก (การแพทย์แผนไทยและการแพทย์แผนจีน) ว่า งานวิจัยทั่วโลกพบว่า ภาวะลองโควิด (Long Covid-19) เป็นภาวะเรื้อรังหลังจากป่วยแล้วไม่หาย หรือมีความเสียหายเกิดขึ้นในระบบต่าง ๆ ภายในร่างกาย ทั้งระบบทางเดินหายใจ ระบบภูมิคุ้มกัน หัวใจและหลอดเลือด แม้กระทั่งภาวะสมองเสื่อม ด้านวัคซีนก็มีผลกระทบคล้าย ๆ กัน ในสหรัฐฯ วิธีการรายงานและระบบไม่ครอบคลุมภาวะผลกระทบจากวัคซีนถึง 20 เท่าตัว ส่วนประเทศไทยมีคนรายงานอยู่ 23,000 คน แต่อาจมีคนไม่เข้าเกณฑ์อีกเยอะ 

"การรักษาโดยการแพทย์แผนตะวันออก ไม่ได้สนใจตัวโรค แต่สนใจธาตุทั้ง 4 ของการแพทย์แผนไทย และธาตุทั้ง 5 ของการแพทย์แผนจีน การเกิดโรคจะทำให้เกิดการเสียสมดุลในอวัยวะหรือธาตุนั้น ก็จะฟื้นฟูให้ธาตุนั้นกลับคืนมา โดยใช้ฤทธิ์ยาของสมุนไพรหรือหัตถการร่วมด้วย" นายปานเทพ กล่าวและว่า สมุนไพรที่น่าสนใจ คือ กลุ่มยาหอม ที่ถูกมองข้ามไป ทั้งที่มีสรรพคุณตั้งแต่กลิ่น ช่วยลดการอักเสบในร่างกาย เช่น

• ยาหอมนวโกฐ
• ยาหอมเทพจิตร
• ยาหอมอินทจักร์

งานวิจัยพบว่า ช่วยเรื่องหัวใจ ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ของผู้ที่มีอาการลองโควิดและได้รับผลกระทบจากวัคซีนโควิด ส่วนยาลมก็ช่วยกระตุ้นพลังงานความร้อนในร่างกาย ที่หลายคนอ่อนเพลียเรื้อรัง เพราะพลังงานในร่างกายหมด ก็ต้องกระตุ้นพลังงานขึ้นมาในอวัยวะเหล่านี้แทน สำหรับกลุ่มที่ช่วยลดการอักเสบในร่างกายจะเป็น กลุ่มยาขาว ลดการอักเสบและภาวะผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน พบว่าได้ผลดีในคลินิกแพทย์แผนไทย ถ้ามีไข้ก็จะเป็นพวกยาห้าราก ขับพิษในร่างกายออกมาจากผิวหนังสู่ภายนอก ยาต่าง ๆ จะขึ้นอยู่กับอาการและโครงสร้างที่ไม่สมดุลของแต่ละคน การแพทย์แผนไทยไม่ได้ใช้ยาตัวเดียวกันทุกคน เพราะต้องตรวจวินิจฉัยก่อนจึงให้ยา

"พื้นฐานเลยให้ใช้ฟ้าทะลายโจร ถ้ามีอาการแม้เพียงเล็กน้อยให้กินก่อนเลย กินให้เร็ว กินให้ทัน เพื่อยับยั้งไวรัส เป็นยาลดไข้ที่มีประสิทธิภาพ และเป็นบัญชียาหลักรักษาโรคหวัด โดยมีงานวิจัยรองรับว่า การใช้ฟ้าทะลายโจรลดภาวะปอดอักเสบได้ 94% งานในวันนี้จึงอยากให้คนไทยเรียนรู้เรื่องสมุนไพรไทยมากขึ้น" นายปานเทพ กล่าว

สำหรับบรรยากาศภายในงาน นอกจากมีการบรรยายสถานการณ์ภาวะลองโควิด-19 และผลกระทบจากวัคซีนในมิติต่าง ๆ รวมถึงการบรรยายแนวทางการรักษาและเยียวยาโดยการแพทย์แผนตะวันออกด้วยการแพทย์แผนไทย การแพทย์แผนจีน และธรรมชาติบำบัดแล้ว ยังเปิดเวทีแลกเปลี่ยนในแนวทางรักษาของแพทย์ทุกสาขา นอกจากนี้ ยังมีคลินิกแพทย์เคลื่อนที่ของวิทยาลัยการแพทย์แผนตะวันออก มหาวิทยาลัยรังสิต ให้คำปรึกษา รักษา บำบัด เยียวยาโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย ตามทฤษฎีและกรรมวิธีของการแพทย์แผนไทยและการแพทย์แผนจีนและธรรมชาติบำบัด ขณะเดียวกันศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ยังเปิดให้บริการและให้คำแนะนำการตรวจเลือดเพื่อหาค่าการอักเสบและโปรตีนที่อาจเกี่ยวพันกับภาวะลองโควิดหรือผลกระทบจากวัคซีนด้วย