ชวนทำความรู้จัก “ภาวะสมองเสื่อม” หรือ โรคฮัลไซเมอร์

เนื่องในวันที่ 21 กันยายน ของทุกปี ถือเป็นวันอัลไซเมอร์โลก จึงขออนุญาตนำความรู้เกี่ยวกับโรคความจำเสื่อมมาฝาก 

อัลไซเมอร์ (Alzheimer's Disease) เป็น 1 ในสาเหตุของโรคความจำเสื่อม พบมากในผู้สูงอายุ เป็นความเสื่อมของสมองที่ทำหน้าที่ในเรื่องของความจำ โรคที่ทำให้เกิดภาวะความจำเสื่อม ยังมีอีกมากมาย นอกเหนือจากอัลไซเมอร์ แต่ละโรค ก็จะมีสาเหตุและการดำเนินโรคที่แตกต่างกัน 

การป้องกันที่ดีที่สุด และมีการรับรองโดยองค์การอนามัยโลกคือ การออกกำลังกาย การเสริมสร้างและบริหารสมอง การทำจิตใจให้สดชื่นแจ่มใสไม่ซึมเศร้า รับประทานอาหารที่ดีมีประโยชน์ หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ ดื่มสุราและยาเสพติด และยังคงติดต่อปฏิสัมพันธ์กับคนอื่นเสมอ โดยเฉพาะในวัยเกษียณ ยังไม่มีรายงานอาหารเสริมที่จะได้ประโยชน์ในการป้องกันความจำเสื่อม จึงยังไม่มีคำแนะนำให้ซื้อหามารับประทาน

การรักษา หากเริ่มรู้สึกว่าตัวเองหลงลืมบ่อย อย่าลืมสำรวจตนเองว่าช่วงนี้วางแผนการทำงานดีหรือไม่ มีความเครียดหรือไม่ พักผ่อนเพียงพอหรือไม่ สติและสมาธิครบถ้วนสมบูรณ์หรือไม่ เพราะสิ่งเหล่านี้เป็นเหตุให้เราหลงลืมได้ เช่น ลืมกุญแจ ลืมโทรศัพท์ เป็นต้น แต่หากเราสังเกตเห็นคนในครอบครัว ถามแล้วถามอีก ถามซ้ำ ๆ โดยที่เจ้าตัวไม่รู้ว่าถามไปแล้ว หรือเราบอกไปแล้ว อันนี้เข้าข่ายอาการของโรคความจำเสื่อม ซึ่งเจ้าตัวมักจะไม่รู้ตัว ควรต้องรีบไปรับการตรวจวินิจฉัย เพราะหากพบสาเหตุที่รักษาได้ จะช่วยป้องกันไม่ให้เกิดภาวะความจำเสื่อมถาวร

ในผู้ป่วยสมองเสื่อม ที่ตรวจหาสาเหตุแล้วพบว่าเป็นอัลไซเมอร์ ปัจจุบันมียาชนิดรับประทาน เพื่อช่วยชะลอความเสื่อม ช่วยให้คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุดีขึ้นได้ ซึ่งต้องเข้ารับการตรวจรักษาและสั่งยาโดยแพทย์เฉพาะทางโรคสมองและระบบประสาท

ท้ายสุดคือการฟื้นฟู โดยเฉพาะความสามารถในการดำเนินชีวิตประจำวัน เพราะจะเป็นตัวชี้บ่งคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ หากสามารถดำเนินกิจกรรมในชีวิตประจำวันได้ด้วยตนเอง จะช่วยลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนอันจะนำไปสู่คุณภาพชีวิตที่ลดลงหรือโอกาสในการมีชีวิตยืนยาวก็จะลดลงด้วย การฝึกสอนโดยอาศัยกิจกรรมเล็ก ๆ น้อย ๆ ในชีวิตประจำวัน การฝึกให้ผู้สูงอายุทำกิจกรรมต่าง ๆ ด้วยตนเอง การเอาใจใส่ดูแลทั้งทางร่างกาย อารมณ์ สังคม และจิตใจของผู้สูงอายุ ก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน

พบกับความรู้เรื่องโรคความจำเสื่อม โรคสมองเสื่อม ตลอดเดือนกันยายน 2564 ทางเฟสบุ๊กสถาบันประสาทวิทยา ทุกวันพฤหัสบดี เที่ยงครึ่ง และในวันที่ 23 กันยายนนี้ มาพูดคุยกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคสมองเสื่อมโดยเฉพาะ กับหัวข้อ Smart Brain, Smart People