กฎหมายแก้ปัญหาวัยรุ่นท้องไม่พร้อม สิทธิตัดสินใจด้วยตนเอง

วันคุมกำเนิดโลกปีนี้ (วันที่ 26 กันยายน) น่าจะเป็นอีกหนึ่งปีที่ประเทศไทยตื่นตัวมากขึ้นกว่าเดิม สืบเนื่องมาจาก พ.ร.บ. การป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น ที่มีผลบังคับใช้ไปเมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม 2559 ที่ผ่านมา โดยมีวัตถุประสงค์หลักคือเพื่อช่วยลดปัญหาการตั้งครรภ์เมื่อไม่พร้อมในวัยรุ่น ซึ่งมีอัตราเพิ่มสูงขึ้นอย่างน่าใจหาย

จากสถิติล่าสุดพบว่า ในแต่ละปีกลุ่มวัยรุ่นอายุ 15 ปี จนถึงก่อน 20 ปี มีอัตราการตั้งครรภ์และมีการคลอดบุตรอยู่ที่ 44 ต่อ 1,000 คน ของสตรีวัยรุ่นในช่วงอายุเดียวกัน หากเปรียบเทียบกับข้อมูลอัตราการตั้งครรภ์ทั้งหมดปีละ 7 แสนคน จะพบว่าการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นที่อายุต่ำว่า 20 ปี มีสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 15.3 หรือคิดเป็นจำนวนกว่า 1 แสนคนต่อปี ซึ่งนับเป็นตัวเลขที่น่าตกใจ นอกจากนั้นในจำนวนนี้ยังมีถึงประมาณ 3,000 คน ที่เป็นการตั้งครรภ์และคลอดบุตรโดยมารดาที่อายุยังไม่ถึง 15 ปี

นพ.วชิระ เพ็งจันทร์ อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า การผลักดัน พ.ร.บ.การป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นนี้ ได้รับความร่วมมือจากทุกภาคส่วน นำโดยกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงแรงงาน และกระทรวงมหาดไทย พร้อมทั้ง 3 กระทรวงที่คอยให้การสนับสนุนเป็นอย่างดี คือกระทรวงวัฒนธรรม กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร รวมถึงกระทรวงยุติธรรม

เนื้อหาใน พ.ร.บ.ได้มุ่งให้วัยรุ่นไทยตระหนักรู้ในสิทธิและหน้าที่ของตัวเอง ตามมาตรา 5 อันเป็นหัวใจหลักของ พ.ร.บ.นี้คือ คือ วัยรุ่นมีสิทธิในการตัดสินใจด้วยตัวเอง หรือสิทธิในการได้รับข้อมูลข่าวสารและความรู้ ด้านการบริการอนามัยการเจริญพันธุ์ โรงเรียนต้องมีหลักสูตรการเรียนการสอนวิชาเพศศึกษา โดยบุคลากรที่ได้รับการอบรมมาเป็นอย่างดี

สิทธิในการได้รับการรักษาความลับและความเป็นส่วนตัว และสิทธิในการได้รับการจัดสวัสดิการสังคมอย่างเสมอภาคและไม่ถูกเลือกปฏิบัติ เช่น เมื่อวัยรุ่นเกิดการตั้งครรภ์ต้องมีโอกาสได้รับการศึกษาต่อตามความประสงค์ หรือการฝึกอาชีพตามความสนใจและความถนัดเพื่อเอื้อประโยชน์ในการหางานได้ตามความต้องการ ซึ่งหากวัยรุ่นได้รับสิทธิและความรู้ความเข้าใจใน พ.ร.บ.นี้อย่างชัดเจนจะส่งผลให้สถิติการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นลดลงได้ ภายในระยะเวลา 10 ปี

นอกจากนี้ กรมอนามัยยังจัดให้มีโครงการส่งเสริมความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการคุมกำเนิดอย่างถูกวิธี เช่น การริเริ่มโครงการ Young Love และ Be sure ขึ้น เพื่อให้วัยรุ่นไทย มีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการคุมกำเนิดอย่างถูกวิธี  

โครงการ “Young Love รักเป็น ปลอดภัย” คือ โครงการที่ให้ความรู้เรื่องเพศศึกษาที่ถูกต้อง แก่วัยรุ่น หรือกลุ่มนักศึกษาตามมหาวิทยาลัย ซึ่งได้ดำเนินการติดต่อกันมาเป็นปีที่ 5

โครงการ “ปรึกษาได้ มั่นใจชัวร์: “Be sure" คือ โครงการที่รณรงค์ให้เห็นถึงความสำคัญของการคุมกำเนิดโดยเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญผ่านร้านขายยาทั่วประเทศไทย ซึ่งทั้งสองโครงการต่างได้รับเสียงตอบรับจากกลุ่มนักเรียนและนักศึกษาเป็นอย่างดี ซึ่งทั้งสองโครงการนี้ได้รับความร่วมจาก บริษัท ไบเออร์ ไทย จำกัด ตลอดระยะเวลาของโครงการ

นอกจาก พ.ร.บ.ป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น จะเข้ามาช่วยลดจำนวน “คุณแม่วัยใส” ให้ลดลงแล้ว การเลือกวิธีการคุมกำเนิดอย่างเหมาะสมก็ยังเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ได้รับความนิยมในหมู่วัยรุ่นมากที่สุด ไม่ว่าจะเป็น ถุงยางอนามัย ห่วงอนามัย การฝังยาคุมกำเนิดที่ออกฤทธิ์ได้นานตั้งแต่ 3 – 5 ปี การเลือกใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดแบบฮอร์โมนรวม หรือยาฉีดคุมกำเนิด DMPA ซึ่งทั้ง 5 ทางเลือกต่างสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรในกลุ่มวัยรุ่นได้ หากได้รับคำแนะนำหรือคำปรึกษาที่ดีและใกล้ชิด

จะโนเซ็กส์ หรือ เซฟเซ็กส์ ก็เป็นสิทธิ์ที่วัยรุ่นไทยเลือกได้ เพื่อป้องกันปัญหาการตั้งครรภ์เมื่อไม่พร้อม