นุศราพร เกษสมบูรณ์ : จริงใจ หรือ ไก่กา?

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยที่บังคับใช้อยู่ในปัจจุบันในมาตรา 190 ระบุขอบเขตเงื่อนไขของหนังสือสัญญาระหว่างประเทศที่ฝ่ายบริหารจะต้องเสนอขอความเห็นชอบจากฝ่ายนิติบัญญัติก่อนไปแสดงเจตนาผูกพัน เพิ่มการมีส่วนร่วมของรัฐสภาและภาคประชาชนตั้งแต่ขั้นตอนเริ่มต้นการเจรจา รวมทั้งกำหนดให้มีการจัดทำกฎหมายเฉพาะด้านการเจรจาจัดทำหนังสือสัญญาและข้อตกลงระหว่างประเทศ แต่กลไกและกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการเจรจาที่รวมทุกภาคส่วนในสังคมยังไม่มีความชัดเจน โดยเฉพาะในส่วนของภาคประชาชนว่าจะเข้าไปมีส่วนร่วมในขั้นตอนใดได้บ้าง ด้วยวิธีการใด อย่างไรดังนั้น การออกแบบกระบวนการรับฟังความคิดเห็นที่มีความชัดเจน โปร่งใส ให้ผู้มีส่วนได้เสียและประชาชนสามารถเข้าถึงกระบวนการเจรจาเพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อสังคมโดยรวมสูงสุดจึงเป็นแบบทดสอบที่สำคัญ

กระบวนการรับฟังความคิดเห็นต่อร่างกรอบการเจรจาความตกลงการค้าเสรีระหว่างไทยกับสหภาพยุโรป โดยกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ ที่ผ่านมาเกิดคำถามที่สำคัญว่า มีความเหมาะสมหรือถูกต้องตามรัฐธรรมนูญมาตรา 190 หรือไม่

ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบร่างกรอบการเจรจาความตกลงการค้าเสรีระหว่างไทยกับสหภาพยุโรป เมื่อวันที่4 ธันวาคม 2555 และให้เสนอร่างกรอบการเจรจาฯเข้าสู่การพิจารณาของรัฐสภา

เผยแพร่ร่างกรอบการเจรจาฯ บน เว็บไซต์ของกรมฯประมาณวันที่ 18 ม.ค. 56

จัดเวทีรับฟังความเห็นประชาชนในวันที่ 23 ม.ค.56 วันที่ 24 ม.ค.56 สมาชิกรัฐสภาได้รับแจ้งว่าจะมีการประชุมรัฐสภาในวันที่ 29 ม.ค.56 เพื่อพิจารณาร่างกรอบการเจรจาฯ

จะเห็นว่าช่วงเวลาในการรับฟังความเห็นประชาชนมีความเร่งรีบ และกระชั้นชิดกับการเสนอให้รัฐสภาพิจารณา นอกจากนี้การเปิดช่องทางการให้ความเห็นมีจำกัด และการเตรียมข้อมูลร่างกรอบการเจรจาฯ ที่ให้ประชาชนพิจารณาเพื่อให้ความเห็นมีข้อมูลน้อยมาก ไม่รอบด้าน แสดงข้อมูลเฉพาะผลกระทบบางด้านที่อาจจะเกิดขึ้น หากไทยไม่ทำความตกลงการค้าเสรีไทยสหภาพยุโรป แต่ขาดข้อมูลการคาดการณ์ผลกระทบด้านลบอื่นๆที่สำคัญ หากไทยทำความตกลงการค้าเสรีไทย-สหภาพยุโรปตามร่างกรอบการเจรจาฯ หรือกล่าวได้ว่าการรับฟังความเห็นประชาชนต่อร่างเจรจาฯในครั้งนี้เป็นเพียงการดำเนินการเพื่อให้พ้นเงื่อนไขตามรัฐธรรมนูญมาตรา 190 วรรค 3 เท่านั้น

อย่างนี้เรียกว่า..ไก่กา...ใช่ไหมคะ..

ผู้เขียน : รศ.ดร.ภญ.นุศราพร เกษสมบูรณ์ คณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ที่มา: หนังสือพิมพ์ASTVผู้จัดการรายวัน วันที่ 29 มกราคม 2556