สสจ.ปัตตานี นำร่อง “คัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยตนเอง ได้ที่บ้านผ่านไปรษณีย์” 

สสจ.ปัตตานี รุกแก้ปัญหา บริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก นำร่องระบบไปรษณีย์ จัดบริการส่งชุดตรวจมะเร็งปากมดลูกด้วยตนเอง ไปบ้านผู้รับบริการ(Home-Based Model)  ผ่านความร่วมมือของ รพ.ปัตตานี ไปรษณีย์ไทย โครงการมัชชัน ลีปฟรอก    วางแผนดูแลระบบออนไลน์ กระจายความรู้เรื่องโรค เพื่อขยายการเข้าถึงการคัดกรอง เตรียมเพื่อเรียนรู้และต่อยอดจังหวัดใกล้เคียง

เมื่อเร็วๆนี้ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดปัตตานี จัดพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MoU) โครงการเพิ่มการเข้าถึงการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี HPV DNA Self Collection ณ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดปัตตานี โดยมี นพ.อนุรักษ์ สารภาพ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดปัตตานี เป็นประธานในพิธี โดยมี นพ.อุดมเกียรติ พูลสวัสดิ์ นายแพทย์เชี่ยวชาญด้านเวชกรรมป้องกัน กล่าวต้อนรับ ตัวแทนจากบริษัท ไปรษณีย์ไทย นายสาเหตอาแซ ซาฮาบุดดีน  ผู้ช่วยหัวหน้าที่ทำการไปรษณีย์จังหวัดปัตตานี  และ ตัวแทนที่ปรึกษาจากโครงการ มิชชันลีปฟรอก มร.ฟาริด บิดโกลิ และ ดร.นเรศ ดำรงชัย ร่วมลงนาม และกล่าวรายงาน ณ สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดปัตตานี

นพ.อุดมเกียรติ พูลสวัสดิ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชกรรมป้องกัน กล่าวว่า “สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดปัตตานี และคณะทำงานมะเร็งปากมดลูกจังหวัดปัตตานี ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของการเข้าถึงบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของสตรี ในพื้นที่จังหวัด เนื่องจากเขตสุขภาพ 12 นั้นมีอัตราการตรวจมะเร็งปากมดลูกค่อนข้างต่ำมานานหลายปี จึงริเริ่มให้นำวิธีการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยตนเอง  ‘เอชพีวี ดีเอ็นเอ เซลฟ์ เทสต์ (HPV DNA Self-Collection)’ ที่มีประสิทธิภาพและความแม่นยำสูง มาใช้เป็นจังหวัดแรกในภาคใต้ โดยการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก เป็นบริการที่รัฐบาลให้การสนับสนุนและ สปสช. ให้ความสำคัญ บริการดังกล่าวเป็นหนึ่งในสิทธิประโยชน์ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ หรือ บัตรทอง 30 บาท เพื่อดูแลหญิงไทยทุกคน”

นอกเหนือจากปัญหาทั่วไปของการเข้าถึงในเขตพื้นที่อื่น ๆ ที่พบ ไม่ว่าจะเป็น อายุ กลัวเจ็บ ไม่สะดวกลางาน ยังมีปัญหาเฉพาะในพื้นที่ของชาวไทยมุสลิม อาทิเช่น ขาดช่องทางการให้ความรู้ ความเข้าใจหรือความเชื่อเรื่องศาสนาที่ไม่ถูกต้อง สามีไม่อนุญาต บริการขนส่งสาธารณะเข้าไม่ถึง เนื่องจากอยู่พื้นที่ห่างไกล ฯลฯ จากผลการดำเนินงานในปี 2565 ที่ผ่านมานั้น มะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งที่พบบ่อยในผู้หญิงเป็นอันดับที่ 4 ของจังหวัดปัตตานี ซึ่งกลุ่มเป้าหมายได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ตรวจ ณ สถานพยาบาลไปแล้วจำนวน 879 ราย พบผลบวกมีความเสี่ยงสูงจำนวนกว่า 50 ราย โดยมีอายุเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 35-40 ปี ยังถือว่าต่ำกว่าเป้าหมาย

โดยสาธารณสุขฯ ปัตตานี จึงมีแนวคิดในการทำโครงการนำร่อง ให้บริการแบบใหม่โดยใช้ระบบไปรษณีย์ จัดส่งชุดเก็บสิ่งส่งตรวจไปที่บ้านของผู้รับบริการ ซึ่งได้ติดต่อไปขอแรงสนับสนุนจากทีมโครงการมิชชัน ลีปฟรอก ในเรื่องการพัฒนาแอปพลิเคชันไลน์ (LINE) และสนับสนุนประสานงานการให้ความรู้ผ่านสื่อดิจิทัลเป็นหลัก โดยมิชชัน ลีปฟรอกเป็นโครงการที่เกิดขึ้นจากการรวมตัวของกลุ่มคนทักษะสูงในวงการต่างๆ ที่มีความมุ่งมั่นในการผลักดัน และสร้างความเปลี่ยนแปลงแบบก้าวกระโดดต่อระบบสุขภาพของประเทศไทย และเคยร่วมงานกันเมื่อปี 2564 ในโครงการ “ตุ๊กตุ๊ก โควิด”ช่วยจัดระบบการแพทย์ทางไกล ผ่านเครือข่ายคนขับรถสามล้อ สามารถกระจายวัคซีนและชุดตรวจได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โครงการนำร่องนี้จึงเกิดขึ้นภายใต้การนำของสาธารณสุขจังหวัดปัตตานี ผ่านความร่วมมือของ โรงพยาบาลปัตตานี บริษัท ไปรษณีย์ไทย โครงการมิชชัน ลีปฟรอก รวมทั้งการสนับสนุนจาก ลอรีอัล ประเทศไทย

ท่านที่สนใจ “คัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้เองที่บ้าน ผ่านไปรษณีย์” สำหรับสตรีไทยอายุ 30-60 ปี จะต้องอยู่ในเขตพื้นที่นำร่องได้แก่ อ.เมือง อ.โคกโพธิ์ และ อ.สายบุรี สามารถขอรับชุดเก็บสิ่งส่งตรวจ ผ่านการลงทะเบียนผ่านช่องทาง ไลน์ โอเอ (LINE Official Account) และส่งสิ่งส่งตรวจของท่านกลับมายัง โรงพยาบาลปัตตานี เพื่อตรวจวิเคราะห์ ผ่านบริการจัดส่งด่วน EMS ของบริษัท ไปรษณีย์ไทย โดยไม่เสียค่าบริการใด ๆ รอรับผลทางไลน์ ภายใน 7-14 วัน และหากเก็บตัวอย่างและส่งกลับได้อย่างถูกต้อง จะได้รับของสมนาคุณจากลอรีอัล ทางไปรษณีย์ ภายใน 30 วัน ซึ่งโครงการนี้ใช้ช่องทางประชาสัมพันธ์และสื่อให้ความรู้เกี่ยวกับโครงการ ขั้นตอนการดำเนินการและการเก็บสิ่งส่งตรวจด้วยตนเองผ่านสื่อดิจิทัลเป็นสื่อหลัก

สำหรับขั้นตอนในการรับชุดตรวจมะเร็งปากมดลูก HPV DNA Self Collection นั้น ประชาชนที่มีสมาร์ทโฟนสามารถลงทะเบียนเพื่อขอรับชุดตรวจนี้ได้ผ่าน แอบพลิเคชัน ไลน์ (LINE) และรอรับชุดตรวจได้ที่บ้านผ่านไปรษณีย์ไทย ซึ่งเป็นบัญชีไลน์ของสาธารณสุขฯ ปัตตานี สำหรับลงทะเบียนเข้าสู่ระบบบริการ และรับผลของการตรวจคัดกรองวิธี HPV DNA Self Collection รวมถึงให้ความรู้ต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งจะมีเจ้าหน้าที่ติดต่อไปให้คำแนะนำวิธีการเก็บสิ่งตรวจและยืนยันสิทธิ์  พร้อมทั้งมีคู่มือวิธีการเก็บ ส่งไปให้ในกล่องไปรษณีย์ด้วย มีคิวอาร์โค้ดที่สแกนดูวีดีโอที่อธิบายเข้าใจได้ง่าย และการนำส่งสิ่งส่งตรวจกลับมาที่โรงพยาบาลปัตตานี สามารถแจ้งบุรุษไปรษณีย์ให้เข้ามารับได้ที่บ้านในวันถัดไป หรือ จะนำไปส่งที่ไปรษณีย์ที่บ้านตามสะดวก ก็ได้เช่นกัน โดยทางไปรษณีย์ไทย ได้ให้ความอนุเคราะห์ ไม่คิดค่าบริการสำหรับ 500 ท่านที่เข้าร่วม จัดส่งแบบ EMS ได้ทั้งไปและกลับ ถือเป็นระบบการขนส่งที่รองรับได้ดี แก้ไขปัญหาได้ตรงจุด และกระจายการเข้าถึงได้มากขึ้น

กรณีผลของการตรวจคัดกรองฯ เป็นบวก จะมีการแนะนำและประสานส่งต่อเพื่อเข้ารับบริการที่หน่วยบริการตามสิทธิเพื่อรับการรักษาโดยเร็ว เพิ่มโอกาสในการรักษาและลดอัตราการเสียชีวิตจากโรงมะเร็งปากมดลูกในพื้นที่ ซึ่งทั้งหมดจะเป็นการให้บริการที่ครบวงจร

“สาธารณสุข จังหวัดปัตตานี หวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะผลักดันโครงการ ด้านงานคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในจังหวัดปัตตานีให้ประสบความสำเร็จเป็นอย่างดี และมีการถอดบทเรียนนำไปเป็นกระบวนการขยายผลในเขตตัวเมืองอื่นๆ เพื่อให้ผู้หญิงไทยสามารถเข้าถึงการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้อย่างครอบคลุมทั่วประเทศ ส่งผลให้ผู้หญิงไทยห่างไกลจากโรคนี้เพื่อประโยชน์ของตนเองและคนในครอบครัว” นพ.อุดมเกียรติ กล่าวเสริม

ทั้งนี้ ประชาชนจะสามารถเข้าร่วมโครงการนำร่อง ขอรับชุดตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้ โดยการแอดไลน์ (LINE) ด้านล่าง ตั้งแต่วันนี้ จนกว่าจำนวนผู้รับบริการจะครบ 500 คน