ทำความรู้จัก “ถั่งเช่าสีทอง” คนละตัวกับ “ถั่งเช่าหนอน” อย่าถูกหลอก หลังมีโฆษณาชวนเชื่ออ้างสรรพคุณ

กรมการแพทย์แผนไทยฯ เตือนประชาชนอย่าหลงเชื่อผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร อ้างถั่งเช่า แท้จริง “ถั่งเช่าสีทอง” คนละตัวกับ “ถั่งเช่าหนอน” ซึ่งเป็นสมุนไพรยาจีน อาจช่วยบำรุงร่างกายแต่ไม่ช่วยรักษาโรคอยู่ดี ย้ำ! คนมีโรคประจำตัวต้องปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ทุกครั้ง

กำลังอยู่ในกระแสความสนใจเกี่ยวกับ “ถั่งเช่า” โดยเฉพาะถั่งเช่าสีทอง กับถั่งเช่าหนอน  ซึ่งที่ผ่านมาอาจารย์สาขาวิชาโรคไต ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ให้ข้อมูลว่า "ถั่งเช่าสีทอง"  เป็นหญ้าหนอนคนละตระกูลกันที่มีการเพาะเลี้ยงขึ้น ไม่ได้เกิดขึ้นตามธรรมชาติ ยังไม่เคยเห็นการศึกษาถึงสรรพคุณต่างๆ ที่สำคัญทางการแพทย์แผนจีนก็ไม่ได้แนะนำการใช้ถั่งเช่าสีทอง  

(อ่านข่าวเพิ่มเติม : แพทย์รามาฯเตือนอย่ากิน “ถั่งเช่าสีทอง” ไม่ช่วยบำรุงไต หนำซ้ำทำให้ยิ่งเสื่อม เสี่ยงไตวาย)

ล่าสุดกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกออกมาเตือนถึงการใช้ถั่งเช่า โดย นพ.ขวัญชัย วิศิษฐานนท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ให้ข้อมูลว่า "ถั่งเช่า" มี 2 อย่าง ซึ่งไม่เหมือนกันเลย คือ 1. "ถั่งเช่าทิเบต" ซึ่งเป็นตัวหนอนและมีเชื้อราที่ขึ้นบนตัวหนอนงอกออกมา ชื่อ Cordyseps Sinensis ซึ่งจะพบบนพื้นที่สูงใต้หิมะบนเทือกเขาหิมาลัย จัดเป็นสมุนไพรจีนที่นำมาใช้ในตำรับยาทางการแพทย์แผนจีน มีสรรพคุณช่วยบำรุงร่างกาย ตัวนี้มีราคาแพงมากราคากิโลกรัมละเป็นล้านบาท ตัวเดียวขนาดกลางๆ ก็ราคา 500-600 บาทต่อตัว 

และ 2. "ถั่งเช่าสีทอง" เป็นเห็ดสีทอง ลักษณะคล้ายๆ กับเห็ดเข็มทอง ตัวนี้สามารถเพาะเลี้ยงได้ในฟาร์ม มีราคาถูกกว่า ที่เห็นนำมาทำเป็นผลิตภัณฑ์สุขภาพเสริมอาหารก็จะเป็นถั่งเช่าสีทอง ซึ่งไม่ได้มีสรรพคุณเป็นยา คนจีนก็มีการนำตัวนี้มารับประทานเป็นอาหารทั่วไปเหมือนเห็ดอื่นๆ ในการทำอาหารหรือทำน้ำซุป

อย่างไรก็ตาม  หลักในการรับประทานถั่งเช่าก็จะเหมือนกับสมุนไพรตัวอื่นๆ ซึ่งส่วนใหญ่ถั่งเช่าสีทองมักมาในรูปแบบของผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร จึงมีข้อแนะนำ ดังนี้

1.หากเป็นผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวหรือต้องรับประทานยาต่างๆ อยู่นั้น หากจะรับประทานถั่งเช่าหรือสมุนไพรตัวอื่นๆ ให้ปรึกษาแพทย์ที่รักษาก่อน ว่าสามารถรับประทานได้หรือไม่ รับประทานไปแล้วจะเกิดโอกาสที่ยาจะตีกันหรือไม่

“ขอย้ำว่าเมื่อเป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร จะไม่มีสรรพคุณในการรักษาโรค จึงไม่สามารถนำมากินแทนยาได้ เพียงแค่ไปช่วยเสริมอาหารเพื่อดูแลสุขภาพร่างกายเท่านั้น” นพ.ขวัญชัย กล่าว

2.หากสามารถรับประทานได้ ควรจะเริ่มรับประทานแบบลักษณะลองใช้ทีละน้อย เช่นเดียวกับสมุนไพรทุกชนิดที่เราจะรับประทาน เพราะเราไม่รู้ว่าจะมีอาการแพ้เกิดขึ้นหรือไม่ ลองดูปฏิกิริยาตอบสนองของร่างกาย ซึ่งผลิตภัณฑ์เสริมอาหารอาจจะไม่มีมีแค่ถั่งเช่าอย่างเดียว แต่มีส่วนผสมอย่างอื่นด้วย ต้องใช้อย่างระมัดระวัง และ 3.ไม่ควรรับประทานแบบต่อเนื่อง โดยต้องมีการเว้นช่วง เช่น รับประทาน 2 สัปดาห์ เว้น 1 สัปดาห์ เพื่อให้ร่างกายได้พัก และไม่เกิดการสะสม

นพ.ขวัญชัย กล่าวว่า การบริโภคผลิตภัณฑ์สมุนไพรต่างๆ รวมถึงถั่งเช่า จะต้องบริโภคอย่างมีความรู้และความเข้าใจ รู้หลักการใช้อย่างปลอดภัย ส่วนกรณีที่รับประทานแล้วมีปัญหาสุขภาพ เช่น ไตวาย ตรงนี้อาจเกิดจากโรคเดิมที่มีอยู่ โดยมีการใช้ที่ไม่ถูกต้อง หรือมีข้อห้ามในการใช้ ซึ่งอย่างที่ย้ำว่าหากเป็นผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวเดิมก็ควรต้องปรึกษาแพทย์ก่อน  

“สิ่งที่ต้องย้ำเตือนคือ ทุกวันนี้จะมีการโฆษณาผลิตภัณฑ์มาหลอกขายในราคาแพง ซึ่งอย่างที่บอกว่าถ้าเป็นตัวถั่งเช่าที่เป็นหนอนจากทางหิมาลัยราคาแพงมาก คงไม่ได้นำมาทำเป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหารราคากล่องละ 1-2 พันบาท คงเป็นไปไม่ได้ ก็ต้องเตือนผู้บริโภคให้ระวังถูกหลอก” รองอธิบดีกรมฯ กล่าว

นอกจากนี้ ตัวถั่งเช่าสีทองจริงๆ แล้วไม่ได้มีสรรพคุณเก่งกล้าแบบถั่งเช่าตัวหนอนที่นำมาใช้เป็นยาจีน แต่จะเหมือนเห็ดทั่วๆ ไปที่นำไปใช้ทำเป็นอาหารได้ มีโปรตีนไปช่วยเสริมร่างกาย มีสารแอนติออกซิแดนท์ต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งการที่เอามาใช้ทำผลิตภัณฑ์เนื่องจากมีชื่อที่เหมือนกันก็นำมาอ้างอิง แต่จริงๆ แล้วเป็นคนละตัว สรรพคุณก็ไม่เหมือนกัน อาจมีประโยชน์เรื่องการบำรุงร่างกายในการเป็นอาหาร แต่ไม่มีเรื่องของการรักษาโรค ส่วนการรับประทานอาหารเพื่อให้มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง แนะนำว่าควรรับประทานอาหารให้หลากหลาย เน้นพืชผักผลไม้และเครื่องเทศที่มีตามภูมิภาค