ไทยเตรียมเสนอยูเนสโก ให้กัญชาไทยเป็น “มรดกโลกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้”

รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยฯ เผยความร่วมมือกระทรวงวัฒนธรรมดัน “กัญชาไทย” เป็นมรดกชาติ เดือน มี.ค.2565 จากนั้นเข้ากระบวนการเสนอองค์การยูเนสโกเป็นมรดกโลก ที่เรียกว่า "มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้”

เมื่อวันที่ 23 ธ.ค.  นพ.ขวัญชัย วิศิษฐานนท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข(สธ.)  เปิดเผยว่า   ประเทศไทย โดยความร่วมมือระหว่างกระทรวงวัฒนธรรม และกระทรวงสาธารณสุข ได้เคยนำการนวดไทย ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกทางวัฒนธรรม เป็นภูมิปัญญาที่จับต้องไม่ได้  เมื่อปี 2562 ที่ผ่านมา ล่าสุดทางกระทรวงวัฒนธรรมมีแนวคิดอยากให้นำกัญชาไทย ซึ่งเป็นสมุนไพรที่มีการใช้ในวิถีชีวิต วัฒนธรรมของประชาชนทั่วทุกภาคในการนำกัญชามาใช้ และกัญชาไทยก็ยังมีชื่อเสียงในต่างประเทศ อย่างต่างประเทศมักพูดถึงกัญชาไทย ว่า ไทยสติก เป็นแท่งๆ แต่จริงๆไม่ได้เรียกเป็นสายพันธุ์ แต่เป็นการนำช่อดอกกัญชามามัดกับไม้เหมือนแท่งไอติม และถ้ามีคุณภาพดีๆ จะพันด้วยด้ายแดง เรียกว่ากัญชาด้ายแดง เป็นเครื่องหมายพรีเมี่ยมเกรด แต่จากนี้จะทำให้ยกระดับมากขึ้น 

“ดังนั้น หากเรานำกัญชาไทยที่มีการนำไปใช้ทั่วประเทศ ไปขึ้นทะเบียนต่อยูเนสโกเป็นมรดกโลก ที่เรียกว่า “มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้”  ซึ่งจะช่วยเผยแพร่ชื่อเสียง การยอมรับของกัญชาที่มีแหล่งกำเนิดจากประเทศไทยได้” นพ.ขวัญชัย กล่าว

รองอธิบดีฯ กล่าวอีกว่า  โดยขั้นตอนการดำเนินการนั้น ทางกระทรวงวัฒนธรรมได้รับขึ้นทะเบียนกัญชาสายพันธุ์ท้องถิ่นจากบุรีรัมย์ คือ ฝอยทองภูผายลให้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของจังหวัด ซึ่งจริงๆ ยังมีกัญชาสายพันธุ์อื่นๆ ในแต่ละภูมิภาคอีก ด้วยเหตุนี้จึงจะมีการดำเนินการขอขึ้นทะเบียนกัญชาไทยทุกสายพันธุ์ทั้งหมด เบื้องต้น 30 สายพันธุ์ให้เป็น “มรดกภูมิปัญญาชาติ”  ของประเทศไทยก่อน คาดว่ากระทรวงวัฒนธรรมจะดำเนินการขึ้นทะเบียนได้ภายในเดือนมี.ค.2565  จากนั้นจะดำเนินการขอขึ้นทะเบียนต่อองค์การยูเนสโก เพื่อขอขึ้นทะเบียนเป็นเป็น “มรดกทางวัฒธรรมที่จับต้องไม่ได้” เพื่อให้เป็นมรดกโลกต่อไป

เมื่อถามว่า การเสนอขอขึ้นทะเบียนต่อยูเนสโก แสดงว่าจะเสนอทุกสายพันธุ์ของไทย นพ.ขวัญชัย กล่าวว่า เราจะเสนอเป็นสายพันธุ์ไทย ไม่ได้ระบุว่าสายพันธุ์ไหน เนื่องจากกัญชาไทยมีหลายสายพันธุ์มาก แต่จะเสนอเป็นภาพรวม แต่จะมีการรวบรวมข้อมูลประโยชน์จากการใช้กัญชาของไทยเสนอต่อองค์การยูเนสโก รวมทั้งประวัติศาสตร์การใช้กัญชาของไทยทั้งหมด และจะมีข้อมูลดีเอ็นเอกัญชาสายพันธุ์ไทย ซึ่งกระทรวงเกษตรและสหกรณ์เป็นผู้ดำเนินการ เพื่อนนำเสนออีกทางหนึ่ง

เมื่อถามว่าจะมีการเสนอต่อยูเนสโกเมื่อไหร่ นพ.ขวัญชัย กล่าวว่า การเสนอขึ้นทะเบียนต้องรอคิว แต่คาดว่า เมื่อไทยขึ้นทะเบียนกัญชาเป็นมรดกชาติแล้ว จากนั้นก็จะเสนต่อองค์การยูเนสโกทันที คาดว่าน่าจะได้ช่วงปี 2566