อาจารย์มงคล ณ สงขลา หมอใหญ่คนแรกของกัลยาณิวัฒนา

#ลองย้อนเวลากลับไปเมื่อ๔๐กว่าปีที่แล้วดูนะครับ

สมัยนั้นความเจริญยังไม่มีเหมือนทุกวันนี้การเดินทางระหว่างจังหวัดแม้แต่การเดินทางระหว่างอำเภอก็ยังเป็นไปด้วยความยากลำบาก แทบจะไม่ต้องคิดเลยว่าแล้วบนภูเขาจะเป็นยังไง การติดต่อระหว่างหมู่บ้านต้องเดินเท้ากันไป ดังนั้นยามเจ็บป่วยได้แต่ต้องช่วยตัวเองโรงพยาบาลอยู่ไกลเกินเอื้อม รวมถึงสถานีอนามัยก็ด้วยเช่นกันยังไปไม่ถึงโรงหมอก็อาจจะตายเสียก่อน กระทรวงสาธารณสุขจึงได้ให้กำเนิด #พนักงานสุขภาพชุมชน เป็นพนักงานเล็ก ๆ ไม่มีใบปริญญาจบกันแค่ มัธยมต้น อบรมกันแค่ 6เดือน ทำแผล ทำคลอด ฉีดวัคซีน รักษาเบื้องต้น เงินเดือนกะจึ๋งจริงจริง #ไม่มีใบประกอบโรคศิลป์มีแต่ใจเท่านั้น เอาเข้าจริงจริง ก็ผิดกฎหมายวิชาชีพแต่ ถ้าไม่มีเขาเหล่านี้ผู้ป่วยบนดอยคงเสียชีวิตไปมากแล้ว #ถึงจะเรียนน้อยก็จริงแต่สร้างคุณค่าให้กับแผ่นดินเป็นอย่างมาก (ไม่จำเป็นต้องเรียนสูงก็ได้)

@จังหวัดเชียงใหม่

มีคนภูเขาเยอะแยะมากมายเจ้าหน้าที่รุ่นแรกๆเหล่านี้ เมื่อปี ๒๕๒๕ อาจารย์หมอ มงคล ณ สงขลา ลงมือสอนด้วยตัวของท่านเอง ทั้งหมดของเรื่องเริ่มต้นที่อำเภอแม่แจ่ม สมัยนั้น อ.กัลยาณิวัฒนา ยังเป็นเพียงตำบลหนึ่งของ อ.แม่แจ่ม และเป็นกลุ่มบ้านที่ไกลและเข้าถึงยากที่สุดแต่ท่านเชื่อมั้ยครับ อ.หมอ มงคล ณ สงขลา ตะลุยมาทุกดอยเดินเสียเป็นส่วนใหญ่สลับกับขี่ม้าบ้าง รถยนต์บ้าง สมัยนั้นยังไม่มีรถขับเคลื่อนสี่ล้อเลย คิดดูนะครับว่าจะลำบากแค่ไหนอาจารย์ไปให้กำลังใจลูกศิษย์ถึงที่ทุกคน ข้ามดอยไปกี่ดอยก็ไม่รู้ จนถึงวันสุดท้ายก่อนที่ท่านจะเสียชีวิต ท่านก็ยังมา อ. กัลยาณิวัฒนา ทุกปี ปีละ๒-๓ ครั้งมาเยี่ยมชาวบ้านและลูกศิษย์ปฏิบัติอย่างนี้มา ๔๐ ปีแล้ว

มีครั้งหนึ่งท่านนั่ง ฮ ผ่าน อ.กัลยาณิวัฒนา ท่านบอกว่าถึงบ้านท่านละ ท่านเชื่อมั้ยครับ ท่านเป็นอดีตปลัดกระทรวงอดีตรัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุข ผู้ใหญ่ระดับนี้ แต่ทำไมท่านถึงดูติดดินจัง ไม่ใช่เพียงผมคนเดียวชาวเขาที่นี่ทุกคนก็รู้สึกถึงได้เป็น อ.หมอที่เรียบง่ายและเข้าถึงง่าย ไม่เย่อหยิ่งและถือตัว #เป็นหมอพะโดะคนแรกของกัลยาณิวัฒนา (หมอพะโดะ แปลว่า หมอใหญ่)

เมื่อ ๑๐ กว่าปีที่ผ่านมา ชาวบ้านได้ฝากฎีกาให้กับท่าน พลากร สุวรรณรัตน์ องคมนตรี ในฎีกานั้น #ขอให้ป่าเขาแห่งนี้มีโรงหมอได้มั้ย ชาวบ้านไม่ได้ขออำเภอ ท่านองคมนตรี จึง ปรึกษากับ อ. หมอ ซึ่งตอนนั้นท่านดำรงตำแหน่งเป็น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ท่านจึงนำความกราบบังคลทูลพ่อหลวงรัชกาลที่ ๙ ทรงพระราชทาน #โรงพยาบาลวัดจันทร์เฉลิมพระเกียรติ๘๐พรรษา และ #อำเภอกัลยาณิวัฒนา เพื่อแก้ปัญหาความห่างไกลให้ใกล้ชิดกันหลังจากนั้นก็มีโรงพยาบาลที่มีนามสกุล #เฉลิมพระเกียรติ๘๐พรรษา ตามมาอีก ๑๐ โรงพยาบาลทั่วประเทศ

ถึงวันนี้ อ หมอ มงคล ณ สงขลา ได้จากพวกเราไปอย่างไม่มีวันกลับ อ. มีความประสงค์ให้จัดงานสวดคืนเดียว ผมในนามผู้อำนวยการโรงพยาบาลและปวงลูกศิษย์ของอาจารย์จึงได้จัดงานทำบุญตักบาตรอุทิศส่วนกุศลให้กับอาจารย์หมอขึ้นที่อำเภอเพื่อให้ทุกคนได้น้อมระลึกถึงบุญคุณ ทานที่ได้จากการตักบาตรแบ่ง มอบให้ วัด โรงพยาบาลและโรงเรียน เพื่อให้เป็นมหากุศลตามคำสั่งอาจารย์ ในวันที่ ๑๔ ธันวาคม และเช้าในวันรุ่งขึ้น พวกเราได้เดินทาง โดยไม่เห็นแก่ความเหน็ดเหนื่อยมาร่วมงานสวดอาจารย์ที่มีเพียงคืนเดียวและร่วมงานฌาปณกิจในวันต่อมา

น้อมส่งอาจารย์ขึ้นสู่สรวงสวรรค์เราจะยังคงดูแลชาวบ้านให้อยู่เย็นเป็นสุขสืบต่อจากความฝันของอาจารย์ถึงจะถือว่าได้ตอบแทนคุณโดยแท้จริง

นพ.ประจินต์ เหล่าเที่ยง