ร้านยา กทม.ปรับบทบาทช่วย ‘ผู้ป่วยล้างไต’ สร้างระบบดูแลครอบคลุม-เฝ้าระวังกลุ่มเสี่ยง

เภสัชกรร้านยา กทม.จัดรูปแบบออกพื้นที่เยี่ยมบ้านผู้ป่วยล้างไต ช่วยบริหารจัดการยา สร้างองค์ความรู้ให้กับผู้ป่วยดูแลตัวเองอย่างถูกต้อง

ภญ.ศิริรัตน์ ตันปิชาติ นายกสมาคมเภสัชกรรมชุมชน (ประเทศไทย) กล่าวถึงการดูแลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร (กทม.) ของร้านยาคุณภาพ ในเวทีประชุมเภสัชกรรมปฐมภูมิ หัวข้อ“เภสัชกรกับการพัฒนาระบบยาในการแพทย์ปฐมภูมิ” เมื่อวันที่ 28 มี.ค.2560 ณ โรงแรมอมารี ดอนเมือง กรุงเทพฯ ว่า จากการออกเยี่ยมบ้านผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังมากว่า 10 ปี พบว่าผู้ป่วยโรคไตมีจำนวนที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง และส่วนใหญ่มักจะเลือกใช้วิธีล้างไตที่บ้าน จึงทำให้เกิดความสนใจว่าสภาพแวดล้อมที่บ้านของผู้ป่วยมีความปลอดภัยเพียงพอหรือไม่ หรือมีการใช้ยาในการรักษาอย่างถูกต้องด้วยหรือไม่

“ในช่วงแรกที่ออกพื้นที่เยี่ยมบ้านจะมีอุปสรรคหลายด้าน ทั้งเรื่องของงบประมาณ และความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคไต แต่ปัญหาถูกแก้ไขเนื่องจากผู้ใหญ่ที่เกี่ยวข้องให้ความสำคัญกับการลงพื้นที่เยี่ยมบ้าน และสร้างโอกาสให้ร้านยามีโอกาสทำการคัดกรองผู้ป่วยโรคไตเพื่อให้ใช้ยาได้อย่างเหมาะสมและถูกสุขลักษณะ จึงเป็นมิติใหม่ของร้านยาในการทำงานระดับปฐมภูมิ ซึ่งเภสัชกรก็ไม่จำเป็นจะต้องอยู่ที่ร้านยาเพียงอย่างเดียว” ภญ.ศิริรัตน์ กล่าว

ภญ.ศิริรัตน์ กล่าวว่า ได้สร้างรูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคไตในพื้นที่กรุงเทพมหานครให้ครอบคลุมยิ่งขึ้น ทั้งการดูแลผู้ป่วยระยะสั้นและระยะยาว โดยมุ่งเน้นให้เภสัชกรออกเยี่ยมบ้านมากขึ้น และเมื่อได้ตรวจเยี่ยมรวมทั้งจัดเก็บข้อมูลก็ทำให้ข้อมูลของผู้ป่วยเป็นปัจจุบันและสามารถส่งต่อข้อมูลนั้นไปยังโรงพยาบาลในพื้นที่ได้ ซึ่งทำให้การทำงานมีการเชื่อมโยงกันระหว่างเภสัชกรร้านยาและทางโรงพยาบาล

อย่างไรก็ตาม แนวทางการดูแลกลุ่มผู้ป่วยล้างไตของทีมเภสัชกรร้านยาคุณภาพ ก็เพื่อสร้างความปลอดภัยจากการใช้ยาในการล้างไตทางช่องท้อง และลดการสูญเสียที่เกิดจากการใช้ยาอย่างไม่ถูกต้อง รวมถึงช่วยบริหารจำนวนยาสำหรับผู้ป่วย

“ไม่ใช่เพียงแค่ผู้ป่วยโรคไตอย่างเดียวที่เราเข้าไปดูแล แต่ยังรวมถึงกลุ่มเสี่ยงที่จะเป็นโรคไต ทั้งผู้ป่วยโรคเบาหวาน ผู้ป่วยความดันโลหิตสูง ซึ่งจะต้องแนะนำการดูแลตัวเองด้วยเช่นกัน” ภญ.ศิริรัตน์ กล่าว

ภญ.ศิริรัตน์ กล่าวอีกว่า ในเชิงการจัดการของเภสัชกรเอง จะร่วมพัฒนาการทำงานกับแพทย์ และแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกัน ครอบคลุมถึงการผลักดันหลักสูตรการดูแลต่อเนื่องที่บ้านสำหรับผู้ป่วยล้างไตที่ช่องท้อง