อย.เตือนภัย “ยาผงจินดามณี (ยาผีบอก)” อันตรายทำ 'กระเพาะทะลุ กระดูกผุ'

อย.เตือนภัย “ยาผงจินดามณี (ยาผีบอก)” ผสมสเตียรอยด์ ผู้สูงอายุหลงเชื่อ กินจนป่วยเข้า รพ.อันตรายถึงขั้นกระเพาะทะลุ กระดูกผุ และเสียชีวิตได้

ภก.ประพนธ์ อางตระกูล รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา และในฐานะโฆษก อย. เปิดเผยว่า ตามที่ปรากฏข่าวทางเว็บไซต์ว่าพบผู้สูงอายุนอนป่วยที่โรงพยาบาล คาดว่าอาจเกิดจากการกินยาผีบอกที่เป็นลักษณะผง ละลายน้ำ อ้างสรรพคุณ แก้โรคปวดข้อ ปวดหลัง ปวดเอว โรคเก๊า ภูมิแพ้ รูมาตอยด์ ขับสารพิษ เป็นต้น มีเลข อย.บนผลิตภัณฑ์ตรงกับเลข อย.ของผลิตภัณฑ์อาหารยี่ห้อหนึ่งนั้น

ล่าสุดกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์แจ้งเตือนผลิตภัณฑ์ชื่อ “ยาผงจินดามณี (ยาผีบอก)” ลักษณะเป็นผงบรรจุซองซิปใส ตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการพบยาสเตียรอยด์ ซึ่งเป็นยาตัวเดียวกับที่ผู้ป่วยตามที่เป็นข่าวกิน

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ขอเตือนผู้บริโภค โดยเฉพาะบุตรหลานที่มีผู้สูงอายุอยู่ในบ้าน ต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ อย่าหลงเชื่อยาแผนโบราณที่โฆษณาอวดสรรพคุณบรรเทาอาการปวดเมื่อยตามร่ายกาย ปวดข้อ ปวดเข่า เมื่อรับประทานแล้วหายปวดเร็วผิดปกติ ที่ผ่านมาจากการตรวจสอบแล้วมักพบว่า เป็นยาแผนโบราณที่ลักลอบผสมยาสเตียรอยด์ เพื่อให้ผู้ใช้เห็นผลทันใจ ซึ่งยาสเตียรอยด์ที่ลักลอบผสมในยาแผนโบราณนั้น เป็นยาควบคุมพิเศษต้องใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์ เพราะเป็นยาที่มีผลกระทบต่อระบบต่าง ๆ ในร่างกายแทบทุกระบบ มีผลข้างเคียงสูง ผู้ผลิตยาที่เห็นแก่ได้ มักลักลอบนำมาผสมในยาแผนโบราณ เพื่อให้เกิดผลในการรักษาที่รวดเร็ว โดยไม่คำนึงถึงอันตรายที่จะเกิดกับผู้บริโภค

ทั้งนี้ จะทำให้เกิดผลเสียต่อผู้ใช้มากมาย เช่น ทำให้เกิดการติดเชื้อโรคได้ง่าย เยื่อบุกระเพาะอาหารบางลง อาจถึงขั้นกระเพาะทะลุ กล้ามเนื้อลีบ กระดูกผุ ภูมิคุ้มกันลดลง บางรายถึงขั้นไตวาย เป็นอันตรายถึงชีวิต

ภก.ประพนธ์ กล่าวต่อว่า ขอเตือนประชาชน โดยเฉพาะผู้สูงอายุ อย่าได้หลงซื้อยาแผนโบราณที่ไม่มีเลขทะเบียนตำรับยา ฉลากแสดงสรรพคุณโอ้อวดเกินจริง หรือซื้อยาจากแหล่งจำหน่ายที่ไม่น่าเชื่อถือ ซึ่งไม่ใช่ร้านขายยาที่มีเภสัชกรประจ้าร้าน เช่น บุคคลที่นำยามาขายด้วยตนเอง, ตามแผงลอย, ตลาดนัด และร้านค้าย่อย เพราะอาจได้รับยาที่มีการผลิตโดยไม่ถูกสุขลักษณะ ยาไม่มีคุณภาพมาตรฐาน ทำให้เกิดผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายต่อร่างกายได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัว อาจทำให้เกิดการแพ้ยาและเสียโอกาสในการได้รับการรักษาที่ถูกต้อง

ขอให้ผู้บริโภคซื้อยาแผนโบราณที่ได้รับการขึ้นทะเบียนอย่างถูกต้องตามกฎหมาย โดยสังเกตฉลากต้องมีเลขทะเบียนตำรับยาบนฉลาก เช่น G 888/50 ในกรณียาผีบอก พบฉลากยาไม่ใช่เลขทะเบียนตำรับยา เป็นเลขสารบบอาหารของผลิตภัณฑ์อาหารยี่ห้อหนึ่ง ซึ่งขณะนี้ อย.กำลังเร่งหาต้นตอแหล่งผลิตและจำหน่าย เพื่อนำผู้กระทำผิดมาดำเนินคดี มิให้มีการจำหน่ายยาผิดกฎหมายที่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภคอีกต่อไป จึงขอให้ผู้บริโภคช่วยเป็นหูเป็นตา หากพบเห็นยาต้องสงสัยที่มีการโฆษณาโอ้อวดสรรพคุณ ขอให้ร้องเรียนมายังสายด่วน อย.1556 หรือผ่าน Oryor Smart Application เพื่อ อย.จะได้เร่งตรวจสอบดำเนินการตามกฎหมายแก่ผู้กระทำผิด

ทั้งนี้ อย.ขอเตือนมายังผู้ผลิตยาแผนโบราณ ควรมีคุณธรรม จริยธรรม อย่าลักลอบผสมยาสเตียรอยด์ในยาแผนโบราณเด็ดขาด หาก อย.ตรวจพบจะดำเนินการกับผู้กระทำผิดอย่างเข้มงวด มีโทษทั้งจำคุกและปรับอย่างสูงสุด เช่น ขายยาแผนโบราณโดยไม่ได้รับอนุญาต มีโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี และปรับไม่เกิน 5,000 บาท รวมทั้งโฆษณาขายยาโดยไม่ได้รับอนุญาต ปรับไม่เกิน 100,000 บาท น

นอกจากนี้ การใช้รถเร่ขายยา ซึ่งยังพบเห็นตามต่างจังหวัด ถือเป็นการขายยานอกสถานที่ ซึ่งเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมายด้วย เนื่องจากพระราชบัญญัติยา พ.ศ.2510 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม มาตรา 46 กำหนดให้การขายยาแผนโบราณ (ยกเว้นยาสามัญประจำบ้านแผนโบราณ (มาตรา 47 (3)) จะต้องขออนุญาตขายยาตามกฎหมาย และห้ามมิให้มีการขายยาแผนโบราณนอกสถานที่ที่กำหนดไว้ในใบอนุญาต และถึงแม้จะมีการขออนุญาตถูกต้องก็ไม่สามารถขายยานอกสถานที่ที่ได้รับอนุญาตได้