นำร่อง จ.นนทบุรี ต้นแบบ ‘ดูแลผู้สูงอายุและแม่อาสาป้องกันตั้งครรภ์ในวัยรุ่น’

สมาคมแม่บ้านสาธารณสุขจับมือ สสจ.นนทบุรี นำร่องสร้างต้นแบบดูแลผู้สูงอายุและสร้าง “แม่อาสา” คำปรึกษาแก่แม่วัยรุ่นที่พบมากถึงร้อยละ 40 ของการตั้งครรภ์ทั้งหมด เพื่อป้องกันการทำแท้ง ทำร้ายบุตร ทอดทิ้งบุตร เน้นการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน นำร่องที่จังหวัดนนทบุรี

นพ.โสภณ เมฆธน ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับการประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อศึกษารูปแบบการดำเนินงานการเฝ้าระวังและพัฒนาคุณภาพชีวิตในกลุ่มวัยรุ่นตั้งครรภ์และผู้สูงอายุ (Stop Teen Mom and Long Term Care) จัดโดยสมาคมแม่บ้านสาธารณสุข และสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนนทบุรี ระหว่างวันที่ 2-4 มีนาคม 2559 ที่โรงแรมปรินซ์พาเลซ กรุงเทพฯ เพื่อพัฒนาบุคลากรให้มีความรู้ ความเข้าใจ ในการสร้างต้นแบบ (Model) ดูแลสุขภาพผู้สูงอายุแบบบูรณาการ เน้นให้ชุมชนมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ มีส่วนร่วมในพื้นที่ และนำไปขยายผลได้ พร้อมสร้างแม่อาสาในชุมชน เป็นทางเลือกให้คำปรึกษาแก่แม่วัยรุ่นและครอบครัว ป้องกันการทำแท้ง ทำร้ายบุตร ทอดทิ้งบุตร

นพ.โสภณกล่าวว่า ขณะนี้ประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุแล้ว ขณะเดียวกันกลุ่มวัยเจริญพันธุ์มีแนวโน้มเผชิญความเสี่ยงตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร สอดคล้องกับผลสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติล่าสุด ปี 2557 ประเทศไทยมีผู้สูงอายุอายุ 60 ปีขึ้นไป ร้อยละ 14.25 ของประชากรทั้งประเทศ และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง และพบว่า ผู้สูงอายุเจ็บป่วยโรคเรี้อรัง เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง มีภาวะพึ่งพาเพิ่มขึ้นตามอายุที่มากขึ้น กระทรวงสาธารณสุขจึงพัฒนาระบบการดูแลที่เหมาะสม ดำเนินงานภายใต้ระบบการดูแลผู้สูงอายุระยะยาว ให้ชราอย่างมีคุณภาพ

สำหรับปัญหาการตั้งครรภ์ของวัยรุ่นอายุต่ำกว่า 20 ปี เป็นส่วนหนึ่งที่นำมาสู่ปัญหาการทำแท้งและทารกถูกทอดทิ้ง โดยข้อมูลกระทรวงสาธารณสุข สำรวจในโรงพยาบาลของรัฐในระหว่างปี 2544-2552 พบว่า วัยรุ่นตั้งครรภ์เพิ่มจากร้อยละ 10 เป็นร้อยละ 40 สอดคล้องกับข้อมูลขององค์การอนามัยโลก ระบุว่าประเทศไทยมีหญิงอายุต่ำกว่า 20 ปี ตั้งครรภ์และคลอดบุตรถึงร้อยละ 13 สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ร้อยละ 10 ถือเป็นการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมทั้งด้านร่างกายและจิตสังคม กระทรวงสาธารณสุขจึงมีนโยบายป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น โดยมีเครือข่ายบริการให้ความช่วยเหลือดูแลวัยรุ่นที่มีปัญหา  มีการเฝ้าระวังและป้องกันการตั้งครรภ์ซ้ำ ใช้ความร่วมมือของเครือข่ายในชุมชน และส่งเสริมการให้บริการคุมกำเนิดแก่แม่วัยรุ่นหลังการคลอด

ทพญ.รวิสุดา เมฆธน

ทพญ.รวิสุดา เมฆธน นายกสมาคมแม่บ้านสาธารณสุข กล่าวว่า สมาคมแม่บ้านสาธารณสุขและสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนนทบุรี มีแนวทางการสร้างต้นแบบ(โมเดล)การส่งเสริมสุขภาพและเฝ้าระวังภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุ และสร้างแม่อาสาวัยรุ่นที่ตั้งครรภ์ในชุมชน เพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหาให้ตรงจุด โดยเลือกพื้นที่จังหวัดนนทบุรีเป็นพื้นที่นำร่อง เนื่องจากเป็นจังหวัดที่มีความหลากหลาย ทั้งแบบเขตเมือง กึ่งเมืองและชนบท ทำให้สามารถแลกเปลี่ยนเรียนรู้การทำงานได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เน้นให้เกิดความพอดีในการปฏิบัติงาน