คาดหลังปี 63 สธ.จะบรรจุหมอฟันจบใหม่ได้ปีละ 300 คน เหตุล้นกรอบ

อาจารย์คณะทันตแพทยศาสตร์ มช. ชี้การกระจายตัวของหมอฟันเข้าขั้นย่ำแย่ 50% กระจุกตัวอยู่ในเมือง หนุน สธ.ให้ทุนเด็กในพื้นที่ เรียนจบแล้วกลับไปทำงานในภูมิลำเนา พร้อมเผย คกก.จัดสรรทันตแพทย์คู่สัญญาเตรียมหารือมาตรการรองรับบัณฑิตทันตแพทย์จบใหม่ เหตุ สธ.จะรับทันตแพทย์จบใหม่บรรจุตามกรอบอัตรากำลังได้ถึงปี 63 หลังจากนั้นน่าจะรับเข้าบรรจุได้ปีละ 300 คนเท่านั้น

ทพ.นฤมนัส คอวนิช

ทพ.นฤมนัส คอวนิช อาจารย์คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เปิดเผยว่า ปัญหาเกี่ยวกับงานด้านทันตกรรมในขณะนี้ ไม่ได้อยู่ที่เรื่องจำนวนทันตแพทย์ไม่เพียงพอ แต่อยู่ที่การกระจายตัวซึ่งแย่มาก โดยปัจจุบันมีทันตแพทย์ทั่วประเทศประมาณ 12,000 คน อัตราส่วนต่อประชากรอยู่ที่ 1:5,000 แต่กว่า 50% กระจุกตัวอยู่ในกรุงเทพมหานคร (กทม.) เหลืออีก 50% ที่กระจายไปอยู่ใน 77 จังหวัดทั่วประเทศ และในกลุ่มทันตแพทย์ที่อยู่ต่างจังหวัด กว่า 50% ก็ไปกระจุกตัวอยู่ในอำเภอเมืองเป็นหลัก เหลืออีก 50% ที่กระจายไปอยู่ในอำเภอรอบนอกและยังไม่มีแนวทางการแก้ปัญหาที่ชัดเจน

“ในอดีต 20-30 ปีก่อนเราขาดแคลนทันตแพทย์มาก อัตราส่วนทันตแพทย์ต่อประชากรในตอนนั้นอยู่ที่ประมาณ1:24,000 คน ก็เลยมีโครงการเพื่อเร่งผลิตบัณฑิต โดยให้ทำงานใช้ทุน 3 ปี จนตอนนี้อัตราการผลิตอยู่ที่ปีละ 800 คน และยังมีอีก 5-6 มหาวิทยาลัยที่เปิดคณะทันตแพทยศาสตร์ขึ้นมาอีก ดังนั้นเมื่อบัณฑิตจากมหาวิทยาลัยเหล่านี้จบการศึกษาประมาณปี 2563 ก็จะมีบุคลากรเข้าสู่ระบบประมาณปีละประมาณ 1,000 คนเลยทีเดียว แต่อย่างที่บอกว่าปัญหาตอนนี้ไม่ใช่เรื่องจำนวนแต่เป็นการกระจาย การแก้ปัญหาโดยเร่งผลิตคนโดยไม่ได้ดูว่าจะเอาไปทำงานในพื้นที่ไหนคงไม่ใช่คำตอบอีก” ทพ.นฤมนัส กล่าว

ทพ.นฤมนัส กล่าวอีกว่า การแก้ปัญหาเรื่องการกระจายตัวของทันตแพทย์ ถือว่าเป็นเรื่องใหญ่ เพราะไม่ว่าภาครัฐจะมีมาตรการออกมาอย่างไร แต่ตัวแปรสำคัญคือความเจริญ โดยส่วนตัวแล้วคิดว่าการแก้ปัญหาเบื้องต้น น่าจะใช้วิธีการให้ทุนแก่เด็กในพื้นที่มาเรียนทันตแพทย์ และเมื่อเรียนจบแล้วก็ให้กลับไปทำงานในภูมิลำเนาเดิม เพราะมีแนวโน้มจะอยู่ในพื้นที่นานกว่าคนที่มาจากนอกพื้นที่ ซึ่งโมเดลนี้ ทางกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ก็มีแนวคิดที่จะทำเหมือนกัน

นอกจากนี้ ในระยะยาวอาจใช้วิธีการปรับการจ่ายค่าตอบแทนบุคลากรแบบจ่ายเพิ่มตามระยะความห่างไกล บวกกับระยะเวลาการทำงานในพื้นที่ ซึ่งที่ผ่านมาในอดีต สธ.ก็เคยใช้การจ่ายค่าตอบแทนเช่นนี้กับวิชาชีพแพทย์มาแล้ว แต่ปัญหาคือแนวทางนี้ต้องใช้เงินจำนวนมาก ดังนั้นเมื่อทำไประยะหนึ่งก็เงินหมด

ทพ.นฤมนัส กล่าวด้วยว่า ในประเด็นเรื่องบัณฑิตทันตแพทย์ที่จะจบออกมาในอนาคต ก็ยังมีเรื่องที่ต้องหาทางออกอีกเรื่อง เพราะในอดีต คณะรัฐมนตรี (ครม.) เคยมีมติให้ สธ.รับทันตแพทย์จบใหม่ 70% เข้าบรรจุ แต่ตอนนี้ สธ.มีปัญหาเรื่องอัตรากำลัง และจะหาอัตราให้ได้ถึงปี 2563 หลังจากนั้นน่าจะรับเข้าบรรจุได้ประมาณปีละ 300 คน ซึ่งคาดว่าคณะกรรมการจัดสรรทันตแพทย์คู่สัญญา น่าจะมีการประชุมกันในอีก 2 เดือนข้างหน้า เพื่อหารือว่าจะมีมาตรการอย่างไรรองรับบัณฑิตจบใหม่เหล่านี้