ในทางทันตสาธารณสุขการใช้เม็ดสีย้อมฟันช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการแปรงฟันให้กับเด็ก แต่เม็ดสีย้อมฟันที่มีนั้นต้องนำเข้าจากต่างประเทศ มีราคาแพง ซึ่งอาจจะไม่เหมาะกับสมโรงพยาบาลของรัฐที่อาจมีข้อจำกัดด้านงบประมาณ

นายฐาปกรณ์ พลอยพันธ์

นายฐาปกรณ์ พลอยพันธ์ เจ้าพนักงานทันตสาธารณสุข รพ.สต.ตะเคียนบังอิง อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ ผู้ที่นำเอาดอกเฟื่องฟ้าและใบฝรั่ง วัตถุดิบที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาประยุกต์ทำเป็นสีย้อมฟัน ซึ่งเคยได้นำมาจัดแสดงในการประชุมวิชาการของกระทรวงสาธารณสุขในปีที่ผ่านมา

นายฐาปกรณ์ กล่าวว่า ในปี พ.ศ.2555 มีการสำรวจสภาวะสุขภาพในช่องปากระดับประเทศ ครั้งที่ 7 พบว่าการเกิดโรคฟันผุในฟันแท้ของเด็กอายุ 12 ปี มีถึงร้อยละ 52.3 และในกลุ่มเดียวกันนี้เป็นเด็กชั้นประถมศึกษาในเขตตำบลศรีสะอาด มีความรุนแรงมากขึ้น ร้อยละ 39.94 เป็นโรคฟันน้ำนมผุ และร้อยละ 37.34 เป็นโรคเหงือกอักเสบ

สาเหตุของการเกิดโรคดังกล่าวคือ แผ่นคราบจุลินทรีย์ ซึ่งการเกิดแผ่นคราบจุลินทรีย์เริ่มต้นหลังจากการแปรงฟันเพียง 2-3 นาที โดยจะมีเมือกใสของน้ำลายมาเกาะที่ตัวฟัน จากนั้นเชื้อโรคที่อยู่ในปากจะมาเกาะทับถมจนเกิดเป็นคราบจุลินทรีย์ขึ้นมา

นายฐาปกรณ์ กล่าวว่า สาเหตุที่เลือกใช้ดอกเฟื่องฟ้า และใบฝรั่ง เนื่องจากเป็นสมุนไพรที่หาได้ง่าย และในพื้นที่มีเป็นจำนวนมาก แทบทุกบ้านจะปลูกต้นเฟื่องฟ้าและฝรั่ง สีแดงของดอกเฟื่องฟ้าจะเข้าไปเกาะตามร่องฟัน ส่วนใบฝรั่งเป็นที่ทราบกันดีว่ามีสรรพช่วยบำรุงเหงือกและฟัน อีกทั้งยังมีกลิ่นหอม จากนั้นนำวัตถุดิบที่ได้มาทำความสะอาด ปั่นรวมกันเอาแต่น้ำ นำไปใช้ทำเป็นสีย้อมฟันให้กับนักเรียนกลุ่มทดลองชั้น ป.1-3 โรงเรียนในเขตตำบลศรีสะอาด อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ จำนวน 40 คน ระหว่างเดือนมกราคม-มิถุนายน พ.ศ.2557


 

หลังการวิจัยพบว่าก่อนการทดลองนักเรียนมีการแปรงฟันหลังอาหารเช้า ร้อยละ 85 และหลังการทดลองมีการแปรงฟันหลังอาหารเช้าเพิ่มขึ้น ร้อยละ 89.50 ตรวจฟันหลังการแปรงฟันตอนกลางวันเพิ่มจากร้อยละ 25 เป็นร้อยละ 100 เป็นต้น ด้านแผ่นคราบจุลินทรีย์ พบว่าแผ่นคราบจุลินทรีย์ทั้ง 2 ครั้งในเดือนมกราคม และมิถุนายน พบว่ามีสีย้อมฟันติดฟันรวมทุกด้านลดลง ซึ่งสรุปได้ว่าในกลุ่มทดลองมีประสิทธิภาพการแปรงฟันที่ดีขึ้น นักเรียนสามารถจัดกระบวนการเรียนการดูแลสุขภาพในช่องปากได้ด้วยตนเองได้ยั่งยืน ช่วยป้องกันการเกิดโรคฟันผุและโรคปริทันต์ของสรรพคุณของสมุนไพรที่มีอยู่ตามธรรมชาติ

นายฐาปกรณ์ กล่าวสรุปว่า สีย้อมฟันที่ได้จากสมุนไพรที่มีอยูในท้องถิ่น ให้ผลเช่นเดียวกันกับเม็ดสีย้อมฟันที่นำเข้าจากต่างประเทศ และมีราคาถูกกว่า