รักษาโรคออทิสติกโดยการใช้เครื่องออกซิเจนแรงดันสูง

รพ.กรุงเทพเผยเทคนิคการรักษาโรคออทิสติกโดยการใช้เครื่องออกซิเจนแรงดันสูง(Hyperbaric Oxygen Therapy หรือ HBO)

ออทิสติก คือ ภาวะบกพร่องของพัฒนาการรูปแบบหนึ่ง โดยเกิดจากการทำงานผิดปกติของหลายๆ ระบบในร่างกายที่เกิดร่วมกัน ส่งผลให้การรับรู้ การแสดงออกทางอารมณ์ และพฤติกรรมของเด็กผิดปกติไปจากเด็กอื่นทั่วไป โดยภาพรวมการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับเด็กออทิสติกในปัจจุบันยังไม่สามารถสรุปอย่างชัดเจนได้ว่าความผิดปกติที่พบในแต่ละระบบนั้นมีความเชื่อมโยงกันในระดับใด แต่อย่างไรก็ตามข้อมูลจากการศึกษาของหลายสถาบันมีความเห็นใกล้เคียงกันว่ากลไกการของการเกิดโรคที่สำคัญนั้นส่วนหนึ่งเกิดจากการที่มีเลือดไปเลี้ยงเซลล์สมองไม่เพียงพอทำให้เซลล์สมองบางส่วนทำงานน้อยหรือไม่ทำงาน ในปัจจุบันมีแนวทางรักษามากมาย โดยหนึ่งในนั้นคือการรักษาโดยการใช้เครื่องให้ออกซิเจนแรงดันสูง (Hyperbaric Oxygen Therapy หรือ HBO)

นพ.ชลภัฏ จาตุรงคกุล จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น ศูนย์พัฒนาการเด็กกรุงเทพ โรงพยาบาลกรุงเทพ กล่าวว่า โรคออทิสติก สามารถพบได้ในเด็กตั้งแต่ในช่วงก่อนวัยเรียน (3ขวบ) โดยส่วนใหญ่มาด้วยปัญหาไม่มีภาษาพูดเมื่อถึงเกณฑ์ (1ขวบ) หรือเคยพูดได้แล้วอยู่ๆ หยุดพูดไป มีอาการพูดซ้ำๆ ทวนคำ ทวนประโยคไปมา พูดภาษาแปลกๆ ไม่มีความหมายที่คนทั่วไปจะสามารถเข้าใจได้ ที่โรงเรียนครูมักแจ้งผู้ปกครองว่าเด็กไม่ชอบเข้ากลุ่ม ชอบเล่นคนเดียว ชอบอยู่ตามลำพัง สบตาน้อยถึงไม่สบตา มีพฤติกรรมชอบทำอะไรซ้ำๆ เอาของมาวางเรียงกันเป็นทางยาว ต้องนั่งเก้าอี้ตัวเดิม ถอดรองเท้าวางที่เดิมทุกวัน คับข้องใจง่าย ไม่มีความยืดหยุ่นและไม่สามารถอดทนรับการเปลี่ยนแปลงต่อวิถีเดิมๆที่เคยชินได้ เดินเขย่ง สะบัดมือ ทุบศีรษะตัวเอง เอาศีรษะโขกกำแพง อาการผิดปกติอื่นๆที่อาจพบร่วมได้ในเด็กทารกสังเกตได้จากอาการ ไม่มีการแสดงออกทางสีหน้า ไม่มองตาม(อายุ 3 เดือน) ไม่หันตามเสียง (อายุ 6 เดือน) ร้องน้อยกว่าปกติ

โดยสาเหตุของภาวะออทิสติกนั้นเกิดจากการทำงานผิดปกติของหลายๆ ระบบในร่างกายที่เกิดร่วมกัน ส่งผลให้การรับรู้ การแสดงออกทางอารมณ์ และพฤติกรรมของเด็กผิดปกติไปจากเด็กอื่นทั่วไป เนื่องจากธรรมชาติของเด็กออทิสติกแต่ละคนจะมีความละเอียดอ่อน และสลับซับซ้อนสูง จึงทำให้ลักษณะอาการในเด็กออทิสติกแต่ละคนมีความหลากหลาย ช่วงวัย และสภาวะแวดล้อมที่แตกต่างอาจส่งผลให้ลักษณะอาการของภาวะออทิสติกไม่ได้คงที่ตลอดเวลา และยากต่อการวินิจฉัย ทำให้เกิดการวินิจฉัยที่ล่าช้าออกไป ส่งผลให้การดำเนินชีวิตของเด็กออทิสติกนั้นแย่ลง นอกจากนั้นการวางแผนดูแลรักษาที่ไม่ตรงจุด คือ เหตุผลอีกส่วนหนึ่งที่ทำให้ผลสัมฤทธิ์ของการรักษาดูแลออทิสติกนั้นออกมาไม่ดีเท่าที่ควร

ปัจจุบันมีการค้นพบหลักฐานใหม่ๆ จากการวิจัยทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับออทิสติกอยู่อย่างต่อเนื่องและมากมาย ส่งผลให้เกิดองค์ความรู้และความเข้าใจที่มีต่อออทิสติกนั้นมีความลึกซึ้งมากยิ่งขึ้น ในปัจจุบันขีดความสามารถในการตรวจและค้นพบความผิดปกติทางสรีรวิทยา ธาตุโลหะ สสาร และระดับความเป็นพิษบางอย่างในกระแสเลือด (Biomarkers) เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่สามารถช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษา และทำให้การรักษา ออทิสติกนั้นมีความแม่นยำตรงจุด และให้ผลลัพธ์เป็นที่น่าพึงพอใจ การเติมออกซิเจนผ่านการหายใจในห้องแรงดันอากาศสูง (HBO) สามารถช่วยฟื้นฟูเซลล์สมองที่ไม่ทำงานให้กลับมาใช้การได้เป็นปกติ ส่งผลให้อาการของออทิสติกลดน้อยลง การผสมผสานขององค์ความรู้ใหม่ๆ นวัตกรรมการรักษาที่ทันสมัย และเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าผนวกกับการฝึกขั้นพื้นฐานซึ่งประกอบไปด้วย การกระตุ้น และฟื้นฟูพัฒนาการในด้านต่างๆ อย่างต่อเนื่อง และสม่ำเสมอจะทำให้อาการของออทิสติกดีขึ้นได้อย่างรวดเร็วและเป็นรูปธรรม

คุณหมอให้ข้อมูลว่า การใช้ออกซิเจนแรงดันสูง (HBO: Hyperbaric Oxygen Therapy) เป็นการรักษาแบบทางเลือกที่นำมาใช้ผสมผสานเข้ากับการรักษาแบบเดิม มีความปลอดภัยสูง และให้ผลการรักษาที่เป็นที่น่าพึงพอใจในระยะเวลาที่สั้นลง อาศัยทฤษฎีทางสรีรวิทยาโดยการเพิ่มปริมาณออกซิเจน 100% ให้กับเซลล์สมองที่ระดับแรงดัน 1.3 บรรยากาศ (ata) ส่งผลให้เซลล์สมองเกิดการตื่นตัวและทำงานอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น สมองและร่างกายได้รับออกซิเจนสูงกว่าการให้ออกซิเจนตามปกติหลายเท่าจนสามารถช่วยให้สมองทำงานได้ดีมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

ซึ่งโดยปกติจะไม่พบปรากฏการณ์ดังกล่าวในการหายใจเอาออกซิเจนเข้าปอดที่ชั้นบรรยากาศธรรมดาซึ่งมีออกซิเจนปะปนอยู่เพียง 21% โดยจะมีการเปลี่ยนแปลงในเชิงสรีรวิทยาของเซลล์สมองจากการใช้ออกซิเจนแรงดันสูง โดยการหายใจด้วยออกซิเจน100% ในห้องปรับบรรยากาศ HBO ทำให้เซลล์สมองได้รับออกซิเจนในระดับที่สูงกว่าการให้ออกซิเจนตามปกติช่วยให้สมองทำงานได้ดีขึ้น ส่งผลให้ปริมาณออกซิเจนที่ละลายในเลือดแดงสูงขึ้น ทำให้ส่งออกซิเจนไปเลี้ยงเซลล์สมอง และอวัยวะส่วนปลายได้ทั่วถึงยิ่งกว่าเมื่อเทียบกับในภาวะปกติ ให้ประโยชน์ในด้านการช่วยสร้างCollagen ผ่านการกระตุ้นและการแบ่งตัวของเซลล์อ่อน Fibroblast Cells ทำให้เกิดการสร้างเส้นเลือดฝอยเพิ่มมากขึ้น สะดวกต่อการขนส่งออกซิเจนเข้าสู่เซลล์สมอง และยังจะช่วยเพิ่มสเต็มเซลล์ในร่างกาย (Mobilizing Stem Cells) โดยออกซิเจนบริสุทธิ์ภายใต้แรงดันสูงจะกระตุ้นให้เกิดการเคลื่อนย้ายของเซลล์ต้นกำเนิด (Stem Cells) ออกจากไขกระดูกนำไปในใช้การสร้างเส้นเลือดใหม่ (Neovascularization) เพื่อไปหล่อเลี้ยงอวัยวะในส่วนที่ต้องการเลือดในการทำงานสูง เช่น เซลล์สมอง เป็นต้น

โดยขั้นตอนและวิธีการรักษาแพทย์จะเริ่มจากการตรวจประเมินความพร้อมของร่างกาย จากนั้นจึงให้เข้ารับการรักษาโดยหายใจออกซิเจนบริสุทธ์ 100 % ในห้องปรับบรรยากาศ HBO ที่ แรงดัน 1.3 ata โดยใช้เวลารอบละ 60 นาที สามารถเลือกเข้ารับการรักษาได้ถึง 2 รอบต่อวัน แต่ในเคสที่ตอบสนองต่อการรักษา การเปลี่ยนแปลงมักเริ่มพบหลังจากรอบที่ 10 เป็นต้นไป (จากการรักษาระดับหวังผลที่ 40 รอบขึ้นไป) หลังจากเสร็จสิ้นการรักษาในแต่ละวันผู้รับการรักษาสามารถกลับบ้านได้ทันที

อย่างไรก็ตามผลจากการที่เซลล์สมองทำงานมีประสิทธิภาพสูงขึ้นในเคสที่ตอบสนองต่อการรักษาดี (เฉลี่ย60 - 70%) มักพบว่าผู้เข้ารับการรักษาจะสามารถสบตาได้นาน และแสดงออกถึงการรับรู้มีปฏิสัมพันธ์กับสังคมที่เพิ่มมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ตั้งแต่รอบที่ 5 - 10 เป็นต้นไป และใน case ที่ตอบสนองน้อย (เฉลี่ย 20 - 30%) การรักษาจะไม่ได้ทำให้การดำเนินของโรคนั้นซับซ้อนเพิ่มมากขึ้น ทั้งนี้ทางรพ.กรุงเทพมีทีมแพทย์สหสาขาที่พร้อมให้การดูแลรักษาทั้ง จิตแพทย์เด็ก กุมารแพทย์พัฒนาการ นักจิตวิทยาคลินิก ครูการศึกษาพิเศษ นักกิจกรรมบำบัด นักฝึกพูด และการให้การรักษาแบบดนตรีบำบัด พร้อมการตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการ Bio Molecular Laboratory โดยความร่วมมือกับ N Health ผู้สนับสนุนบริการทางการแพทย์และธุรกิจโรงพยาบาลชั้นนำทั้งในและต่างประเทศ ทำให้การรักษาผู้ป่วยมีประสิทธิภาพมากขึ้นอีกด้วย