สธ. เปิดยุทธศาสตร์“กินปลาร้าต้ม ส้มตำแซ่บ” ลดมะเร็งตับ มะเร็งท่อน้ำดี ในอีสาน

สธ.ร่วมกับมหาวิทยาลัยขอนแก่น มูลนิธิจุฬาภรณ์ สถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ กระทรวงศึกษาธิการ เปิดยุทธศาสตร์ลดโรคมะเร็งตับ มะเร็งท่อน้ำดีใน 20 จังหวัดภาคตะวันอออกเฉียงเหนือ รณงค์ให้ชาวอิสาน กินปลาร้าต้ม ส้มตำอร่อย และบรรจุเข้าหลักสูตรท้องถิ่น สอนเด็กประถมปีที่ 4-6 เริ่มที่จังหวัดขอนแก่นแห่งแรกตั้งแต่เปิดเทอมการศึกษาใหม่นี้เป็นต้นไป และประสานกระทรวงศึกษาธิการขยายในหลักสูตรการเรียนทั่วประเทศและในชั้นเรียนสูงขึ้น เผยผลการสุ่มตรวจอุจจาระใน 5 อำเภอของจังขอนแก่น พบมีพยาธิร้อยละ 30-78 

นายแพทย์สุรวิทย์ คนสมบูรณ์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธาณสุข เปิดเผยความคืบหน้าโครงการลดป่วยและเสียชีวิตจากโรคมะเร็งตับและมะเร็งท่อน้ำดีในภาคตะวันออกเฉียงเหนือว่า ขณะนี้มีความคืบหน้าไปมาก โดยคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้จัดทำยุทธศาสตร์ “ลดพยาธิใบไม้ตับ กำจัดมะเร็งท่อน้ำดี” วาระคนอีสานทั้ง 20 จังหวัด โดยได้ประชุมร่วมระหว่างกระทรวงสาธารณสุข มหาวิทยาลัยขอนแก่น มูลนิธิจุฬาภรณ์ สถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ และหน่วยงานจากกระทรวงศึกษาธิการ เพื่อร่วมกันรณรงค์ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหารของประชาชนชาวอีสาน โดยในส่วนของกระทรวงสาธารณสุขได้มอบหมายให้นายแพทย์สมชัย นิจพานิช รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข ผู้ตรวจราชการกระทรวงสาธารรสุข และนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด 20 จังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ร่วมดำเนินการร่วมกับคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น องค์การปกครองส่วนท้องถิ่น เทศบาล อบจ.อบต. และผู้ที่เกี่ยวข้อง 

นายแพทย์สุรวิทย์ จากการประชุม มหาวิทยาลัยขอนแก่นได้รายงานผลการสุ่มตรวจอุจจาระของประชาชนจังหวัดขอนแก่น ใน 10 หมู่บ้าน จาก 5 อำเภอเมื่อเร็วๆนี้ คือ บ้านไผ่ ชนบท มัญจาคีรี โคกโพธิ์ไชย และบ้านแฮด ผลปรากฎว่าพบประชาชนเป็นโรคพยาธิใบไม้ตับมากถึงร้อยละ 30 บางหมู่บ้านพบถึงร้อยละ 78 

นายแพทย์สุรวิทย์ กล่าวต่อว่า ตามยุทธศาสตร์การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหารของประชาชนครั้งนี้ จะมุ่งที่การไม่กินปลาร้าดิบ โดยใช้สโลแกนรณรงค์ว่า “กินปลาร้าต้ม ส้มตำอร่อย” เพื่อให้ประชาชนเกิดความตระหนัก และเลิกกินปลาร้าดิบ ซึ่งในปลาร้าดิบ จะมีสารก่อให้เกิดมะเร็ง นอกจากนี้จะรณรงค์ให้คนอีสานไม่กินปลาน้ำจืดที่มีเกล็ด แบบสุกๆ ดิบๆ เพราะปลาจำพวกนี้ จะมีไข่พยาธิใบไม้ตับอยู่ โดยจะรณรงค์ร่วมกันทั้ง 20 จังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และบรรจุการเรื่องโรคมะเร็งทั้ง 2 โรคนี้และการป้องกัน เข้าไปหลักสูตรการเรียนการสอนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 – 6 ในระดับท้องถิ่น ซึ่งจะเริ่มต้นที่จังหวัดขอนแก่น ตั้งแต่เทอมการศึกษาใหม่นี้เป็นต้นไป และจะประสานเสนอให้กระทรวงศึกษาธิการ จัดเป็นหลักสูตรสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 -6 ทั่วประเทศ และในระดับชั้นสูงต่อไป คาดหวังว่าสิ่งเหล่านี้จะช่วยลดการเกิดโรคพยาธิใบไม้ตับ ลดการป่วย และการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งตับ มะเร็งท่อน้ำดีในที่สุด 

ทั้งนี้ สถิติที่ผ่านมา พบประชาชนภาคอีสาน ป่วยเป็นโรคมะเร็งตับ มะเร็งท่อน้ำดี สูงที่สุดในโลก โดยเฉพาะที่จังหวัดขอนแก่น ในผู้ที่มีอายุเกิน 40 ปีขึ้นไป ผู้ชายพบป่วยเป็นมะเร็งตับ มะเร็งท่อน้ำดี ถึง 280 คน ต่อประชากรแสนคน ส่วนผู้หญิง พบป่วยเป็นมะเร็งตับ มะเร็งท่อน้ำดีสูง ถึง 140 คนต่อประชากรแสนคน แต่ละปีคนอีสานจะเสียชีวิตจากโรคมะเร็งตับ มะเร็งท่อน้ำดีถึง 28,000 คน เฉลี่ยวันละ 77 คน จึงต้องหาวิธีเพื่อลดการป่วยและการเสียชีวิต 2 โรคนี้ให้ได้โดยเร็ว