เตรียมทำมาตรฐาน ‘สารสกัดสมุนไพร-น้ำมันหอมระเหย’ สร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ

อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยฯ นำทีมจับมือภาครัฐและเอกชนร่วมส่งเสริมการจัดทำมาตรฐานสารสกัดสมุนไพรและน้ำมันหอมระเหย เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มสมุนไพรในเชิงเศรษฐกิจ

นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า แผนแม่บทแห่งชาติว่าด้วย ว่าด้วยการพัฒนาสมุนไพรไทย ฉบับที่ 1 พ.ศ. 2560 – 2564 ยุทธศาสตร์ที่ 2 มุ่งเน้นการพัฒนาอุตสาหกรรมและการตลาดสมุนไพรให้มีคุณภาพระดับสากล โดยมีเป้าหมายส่งเสริมให้เกิดผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่มีสมุนไพรที่มีศักยภาพในการแข่งขันทางการตลาดทั้งในและต่างประเทศ เพื่อให้เกิดประสิทธิผลและความปลอดภัยในการนำสมุนไพรไปใช้ประโยชน์ จึงจำเป็นต้องพัฒนาด้านมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง เช่น มาตรฐานสารสกัดสมุนไพร มาตรฐานน้ำมันหอมระเหย เนื่องจากน้ำมันหอมระเหยต้องใช้เป็นส่วนผสมหลักด้านสปา ที่ผ่านมายังไม่มีการกำหนดมาตรฐานกลางในระดับสากล มีเฉพาะของโรงงานแต่ละแห่งเท่านั้น

ด้วยเหตุนี้กรมการแพทย์แผนไทยฯ จึงทำความร่วมมือกับสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) จัดทำร่างมาตรฐานสารสกัดสมุนไพรให้เป็นมาตรฐานกลาง เพื่อส่งเสริมให้เกิดการนำไปใช้ประโยชน์ในภาคอุตสาหกรรมต่อไป โดยมาตรฐานดังกล่าว จะมุ่งเน้นเรื่องความปลอดภัยบูรณาการร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กรมการแพทย์ อย. เน้นคุณภาพวัตถุดิบ บรรจุภัณฑ์การทดสอบคุณลักษณะและองค์ประกอบทางเคมีเป็นต้น

อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยฯ กล่าวต่อว่า ทางกรมการแพทย์แผนไทยฯ ต้องการให้คนได้รู้จัก เชื่อมั่น ชื่นชอบ และเลือกใช้สมุนไพร และหนึ่งในตัวบ่งชี้ที่จะทำให้ประชาชนเชื่อมั่น คือ เรื่องมาตรฐาน โดยเฉพาะมาตรฐานการผลิตด้านอุตสาหกรรมต้องพัฒนาให้ทัดเทียมสากล การจัดระดมสมองที่กรมได้ดำเนินการร่วมกับนักวิชาการจากคณะเภสัชศาสตร์ ม.ขอนแก่น องค์การเภสัชกรรม สถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ และสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) เมื่อวันที่ 11-12 ตุลาคม 2560 เป็นการจัดทำมาตรฐานสารสกัดสมุนไพรและน้ำมันหอมระเหย ได้แก่ สารสกัดกระชายดำ ขมิ้นชัน บัวบก ไพล ฟ้าทะลายโจร และน้ำมันหอมระเหย และในปี พ.ศ.2561 สมุนไพรที่จะจัดทำร่างมาตรฐานสารสกัดเพิ่ม ได้แก่ น้ำมันกฤษณา ชะมดเช็ด สารสกัดมังคุด ว่านหางจระเข้ บุก มะขามป้อม กวาวเครือขาว และน้ำมันงา ซึ่งจะคัดเลือกมา 5 ชนิดตามลำดับต่อไป รวมถึงแนวทางการจัดทำห้องปฏิบัติการกลางที่มีมาตรฐาน มอก. เพื่อผู้ประกอบการนำไปใช้และทดแทนการนำเข้าจากต่างประเทศ ซึ่งทางสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) จะได้นำร่างมาตรฐานฯที่สรุปกันเสนอต่อคณะกรรมการวิชาการ รายสาขาคณะที่ 74 สมุนไพรไทย กลั่นกรองพิจารณา ต่อไป