การป้องกันมะเร็งปากมดลูก : สำคัญที่การตรวจคัดกรอง

มะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งของสตรีอันดับหนึ่ง จากการที่ทราบว่าสาเหตุเกิดจากการได้รับเชื้อหูดหรือไวรัส ฮิวแมนแพปพิลโลมาหรือเชื้อเอชพีวี (HPV) ที่มีอยู่ในอวัยวะ เพศชาย ซึ่งทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของเซลล์เยื่อบุปากมดลูกอย่างค่อยเป็นค่อยไปหลายปีกว่าจะเป็นเซลล์มะเร็ง ดังนั้น วิธีการนำเซลล์เยื่อบุปากมดลูกมาตรวจที่เรียกว่าการทำแป๊ปสเมียร์ (Pap smear) ทำให้สามารถตรวจพบการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติและสามารถรักษาทันก่อนที่จะเป็นมะเร็ง หรือพบมะเร็งในระยะแรกก่อนที่จะปรากฏอาการสามารถรักษาให้หายขาดได้ ในทางตรงกันข้ามเมื่อปรากฏอาการแล้วได้แก่การมีเลือดออกผิดปกติ การมีตกขาวกลิ่นเหม็น มักเป็นระยะลุกลามผลการรักษาไม่หายขาดและอาจเป็นสาเหตุให้เสียชีวิตได้

ดังนั้น ความสำคัญของการป้องกันไม่ให้เป็นมะเร็งปากมดลูกในระยะลุกลามคือการตรวจแป๊ปสมียร์ ปีละหนึ่งครั้ง ภายหลังมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรก 3 ปีจนถึงอายุ 60 ปี ซึ่งกระทรวงสาธารณสุขได้รณรงค์ให้สตรีอายุ 30-60 ปี ควรมารับการตรวจคัดกรองด้วยวิธีนี้อย่างน้อย 1 ครั้ง ในระยะเวลา 5 ปี โครงการนี้ดำเนินมากว่า 5 ปี แล้ว ยังเป็นเรื่องยากที่จะทำให้สำเร็จตามเป้าหมาย ในขณะที่ มีกระแสว่าจะมีโครงการนำวัคซีนป้องกันการติดเชื้อเอชพีวี มาใช้สำหรับผู้ป่วยหลักประกันสุขภาพ ทั้งที่วัคซีนนี้จะมีประโยชน์หากฉีดก่อนที่จะได้รับเชื้อคือตอนเป็นเด็กก่อนเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ ทั้งป้องกันได้ร้อยละ 70 ดังนั้นเมื่อฉีดแล้วก็ยังต้องตรวจคัดกรองด้วยการตรวจแป๊ปสเมียร์ผลร้ายอาจเกิดขึ้นหากละเลยหรือเข้าใจผิดว่าไม่ต้องตรวจคัดกรองด้วยการตรวจแป๊ปสเมียร์เมื่อได้รับวัคซีนแล้ว

การเตรียมตัวก่อนรับการตรวจค้นหามะเร็งในระยะแรกด้วยการตรวจแป๊ปสเมียร์

ควรมารับการตรวจมะเร็งหลังประจำเดือนหมดแล้วประมาณ 2 สัปดาห์ สำหรับผู้ที่ไม่มีประจำเดือนแล้วให้มาได้ตามสะดวก

          -ไม่ควรมีการตรวจภายในมาก่อน 24 ชั่วโมง- ห้ามสวนล้างภายในช่องคลอดมาก่อน 24 ชั่วโมง- งดการมีเพศสัมพันธ์คืนวันก่อนมารับการตรวจภายใน

          - ไม่ควรเหน็บยาใดๆ ในช่องคลอดมาก่อน 48 ชั่วโมง