ข้ามไปยังเนื้อหาหลัก

มธ.เตรียมเปิดศูนย์ธรรมศาสตร์ธรรมรักษ์ในปี 2562 เน้นดูแลรักษาผู้ป่วยระยะสุดท้ายให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีและมีเวลาร่วมกันกับครอบครัว ด้วยเทคนิคการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง (Palliative care) ก่อนจากไปอย่างสงบโดยวิถีธรรมชาติ

ศ.ดร.สมคิด เลิศไพฑูรย์ อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (มธ.) กล่าวว่า จากสถิติผู้ป่วยระยะสุดท้าย มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นเป็นลำดับ เนื่องด้วยโรคภัยไข้เจ็บ การประสบอุบัติเหตุ และปัญหาสุขภาพในผู้สูงอายุ องค์การช่วยเหลือผู้สูงอายุระหว่างประเทศประจำปี 2557 คาดการณ์ว่าในปี 2593 ประเทศไทยจะมีผู้สูงอายุมากเป็นอันดับที่ 63 ของโลกซึ่งคิดเป็น 14.3% ของผู้สูงอายุทั่วโลก โดยเพิ่มขึ้นจากปี 2559 สูงถึง 13%

ที่ผ่านมา การรักษาพยาบาลผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าว ยังคงมุ่งเน้นการรักษาทางกาย มากกว่าการเยียวยาทางจิตใจ ดังนั้น มธ.ในฐานะสถาบันการศึกษาที่มุ่งพัฒนาหลักสูตรการเรียนการสอนในด้านสังคมศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ควบคู่ไปกับการพัฒนาศาสตร์ด้านการแพทย์และพยาบาล จึงได้จัดตั้ง “ศูนย์ธรรมศาสตร์ ธรรมรักษ์” (Thammasat Hospice Palliative Care) และ “ศูนย์ความร่วมมือทางวิชาการด้านการดูแลแบบประคับประคอง” (International Palliative Care Collaborating Center: IPCCC) โดยวิถีธรรมชาติแบบครบวงจรแห่งแรกของไทย เพื่อเป็นการดูแลรักษาผู้ป่วยระยะสุดท้ายให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีและมีเวลาร่วมกันกับครอบครัว ด้วยเทคนิคการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง (Palliative care) ก่อนจากไปอย่างสงบโดยวิถีธรรมชาติ เพื่อให้ปลายทางของชีวิตผู้ป่วยมีความสมบูรณ์แบบสูงสุด ภายใต้การบูรณาการศาสตร์การแพทย์ พยาบาล และนิติศาสตร์เข้าด้วยกัน

ผศ.ดร.ปกป้อง ศรีสนิท

ผศ.ดร.ปกป้อง ศรีสนิท เลขานุการศูนย์ธรรมศาสตร์ ธรรมรักษ์ กล่าวเสริมว่า การดูแลรักษาผู้ป่วยระยะสุดท้ายภายในศูนย์ธรรมศาสตร์ธรรมรักษ์จะอยู่ในรูปแบบกึ่งบ้านกึ่งโรงพยาบาล (Hospice) เป็นศูนย์บำบัดที่เชื่อมต่อระหว่างบ้านและโรงพยาบาลเข้าด้วยกัน เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย ควบคู่ไปกับการบรรเทาทุกข์ของญาติ ตลอดจนสร้างความเข้าใจแก่ญาติในแง่ของสัจธรรม และใช้โอกาสนี้ทำกิจกรรมร่วมกันกับผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด โดยจะมีทีมแพทย์ผู้รักษาและพยาบาลคอยให้คำแนะนำในการดูแล การสื่อสารและสังเกตปฏิกิริยาการเจ็บป่วยของผู้ป่วยในแต่ละระยะ อาทิ หากผู้ป่วยมีสิ่งใดที่ติดค้างและปรารถนาจะกระทำ ทีมการดูแลทั้งแพทย์ พยาบาล นักจิตวิยา และนักกฎหมาย จะร่วมมือกันกับญาติในการจัดการดูแลตาม ความเชื่อและความศรัทธาที่ผู้ป่วยระยะสุดท้ายปรารถนา ก่อนที่จะจากไปอย่างสงบ เป็นต้น 

ในเบื้องต้นศูนย์ธรรมศาสตร์ฯ จะรับผู้ป่วยจากโรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ เข้ามารักษาในลักษณะของการดูแลแบบประคับประคอง (Palliative Care) ในกรณีที่ผู้ป่วยหรือญาติแสดงความประสงค์ที่สามารถกระทำได้ ตาม พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550 เพื่อเป็นการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายให้มีหนทางไปสู่ความสงบในบั้นปลายของชีวิต โดยมีเป้าประสงค์สำคัญ คือ การให้ความสำคัญกับผู้ป่วยและครอบครัวเป็นหลัก โดยเปิดโอกาสให้มีส่วนร่วมในการตัดสินใจ เพื่อให้การรักษาครอบคลุมในทุกด้าน ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคมและจิตวิญญาณ และมีความต่อเนื่องในการประมวลผลอย่างสม่ำเสมอ เป็นต้น

รศ.ดร.มรรยาท รุจิวิชชญ์ คณบดีคณะพยาบาลศาสตร์ มธ. กล่าวว่า คณะพยาบาลศาสตร์ยังมีศูนย์ความร่วมมือทางวิชาการด้านการดูแลแบบประคับประคอง (International Palliative Care Collaborating Center: IPCCC) ศูนย์ให้คำปรึกษาและจัดอบรมแก่ผู้สนใจด้านการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง โดยมีจุดประสงค์เพื่อรวบรวมสมาชิกที่มีความสนใจในศาสตร์ของการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายทั้งในและต่างประเทศเข้ามาเป็นสมาชิกไม่น้อยกว่า 5 ประเทศในการสร้างงานวิจัย และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างกัน รวมไปถึงการพัฒนาและสร้างองค์ความรู้ใหม่ในการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายอย่างมีประสิทธิภาพ และยังเป็นศูนย์ฝึกและค้นคว้าวิจัยสำหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา รวมถึงจัดอบรมให้กับพยาบาลและผู้ดูแลผู้ป่วย ตลอดจนพัฒนาสู่การเป็นศูนย์กลางความเป็นเลิศทางด้านวิชาการด้านการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง

ศูนย์ธรรมศาสตร์ ธรรมรักษ์ จะทำหน้าที่ประสานงานกับโรงพยาบาลธรรมศาสตร์ โดยรับผู้ป่วยหลังการได้รับการวินิจฉัยเป็นผู้ป่วยระยะสุดท้าย โดยให้การดูแลผู้ป่วยด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ จากสหสาขาวิชาชีพ ที่จะตอบสนองผู้ป่วยให้ตายดี (Good Death) ท่ามกลางบุตร หลาน หรือญาติมิตร ซึ่งศูนย์นี้ไม่ใช่ศูนย์ดูแลผู้ป่วยเรื้อรัง และไม่ใช่เฉพาะผู้สูงอายุเท่านั้น แต่เป็นคนทุกวัยตั้งแต่เด็กจนถึงคนชรา ที่แพทย์วินิจฉัยว่า เป็นผู้ป่วยในระยะสุดท้ายรักษาไม่หายและจะมีชีวิตอยู่ได้อีกไม่นาน และถ้าในระหว่างการดูแลผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นหรือญาติต้องการการดูแลรักษาในโรงพยาบาล ทางศูนย์ธรรมศาสตร์ฯ จะส่งต่อไปยังโรงพยาบาลตามความต้องการของผู้ป่วยและญาติ

นอกจากนี้ ยังมีบริการจัดการฝึกอบรม ฝึกฝนการดูแลผู้ป่วย (Training) ให้กับญาติหรือผู้ดูแลให้สามารถดูแลต่อที่บ้าน และกลับไปเสียชีวิตที่บ้านได้อย่างสงบท่ามกลางบุตร หลาน และญาติมิตรด้วยความรักความอบอุ่น (Good Death)

ศูนย์ธรรมศาสตร์ ธรรมรักษ์ จัดตั้ง บริเวณซอยคลองหลวง 25 ถนนพหลโยธิน อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี คาดว่าจะสร้างแล้วเสร็จภายใน ปี 2562 ด้วยงบประมาณลงทุน 250 ล้านบาท ซึ่งในระยะเริ่มต้น ภายในจะประกอบด้วย เตียงผู้ป่วย 20 เตียง ห้องพักผู้ป่วย 20 ห้อง เครื่องมือและอุปกรณ์การรักษาที่ทันสมัยมูลค่ากว่า 50 ล้านบาทพร้อมด้วยแวดล้อมโดยรอบศูนย์ฯ ที่จะช่วยให้ผู้ป่วยรู้สึกผ่อนคลายและมีความสุขสงบบนพื้นที่ 44 ไร่  งบประมาณลงทุนกว่า 250 ล้านบาท ภายในจะประกอบด้วย เตียงผู้ป่วย

ผู้สนใจสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์ธรรมศาสตร์ ธรรมรักษ์ (ศูนย์ชั่วคราว) อาคารราชสุดา ชั้น 1 คณะพยาบาลศาสตร์ มธ.ศูนย์รังสิต โทรศัพท์ 02-986-9213 ต่อ 7362-3 หรือเว็บไซต์ www.nurse.tu.ac.th